Lần đầu tiên Cố Tiểu Khanh cay đắng nhận ra cuộc sống quá tàn nhẫn và khắc nghiệt, nó luôn đào sẵn một cái hố để đẩy con người ta vào bước đường cùng. Mọi việc không đơn giản như thể chỉ cần tận lực gieo hạt là thu hoạch trái ngon quả ngọt. Rất nhiều con người cố gắng vất vả leo lên đến đỉnh, cứ tưởng rằng ngày mai tươi sáng đang ở trước mắt, thế rồi lại bị một bàn tay vô hình bất ngờ lôi ngược trở về.

Có bao nhiêu người trong số họ còn có thể đứng dậy tiếp tục đi? Bao nhiêu người mãi mãi sống trong bóng tối? Đối với những người cắn răng bước tiếp cuộc hành trình điều gì đang chờ đợi họ ở đích đến – phần thưởng cho sự nỗ lực hay là một cái giá phải trả cho sự kiên cường?

Trong chuyện của Trần Xuân Huy, Cố Tiểu Khanh biết rõ mình không giúp được gì, điều duy nhất cô có thể làm là cố gắng che giấu sự việc một cách tốt nhất. May mà Trâu Tĩnh đã chuyển ra ngoài từ năm hai, còn cô nàng Lý Triết vốn lương thiện, mặc dù phát hiện ra những thay đổi nơi Trần Xuân Huy cũng chỉ giữ im lặng.

Ba Trần Xuân Huy bệnh nặng qua đời khi cô học đại học năm cuối. Mẹ cô gọi đến báo tin lúc cô đang ở trong phòng. Vừa lúc Cố Tiểu Khanh cũng có mặt, cô thấy khoảnh khắc sau khi nhận được điện thoại, Trần Xuân Huy đứng đờ đẫn một chỗ, ánh mắt xa xăm, từ đầu đến cuối chỉ nín lặng, mãi lâu sau mới nhẹ nhàng gác ống nghe.

Cố Tiểu Khanh linh cảm có chuyện chẳng lành, cô đứng dậy khỏi giường, bước nhẹ nhàng đến bên cạnh Trần Xuân Huy, thận trọng gọi: “Trần Xuân Huy?”

Trần Xuân Huy nhìn Cố Tiểu Khanh, bình tĩnh nói: “Ba tớ đi rồi!”

Cố Tiểu Khanh không biết nên an ủi ra sao, bây giờ mọi từ ngữ đều trở nên vô nghĩa. Cô lúng túng nói: “Cậu, cậu ráng nghĩ thoáng một chút.”

Trần Xuân Huy vịn bàn chậm chạp ngồi trở lại giường: “Tiểu Khanh, cậu có tin không? Tớ không cảm thấy khó chịu, chỉ thấy rốt cuộc tớ cũng được giải thoát.” Cô gắng gượng đến vừa hết câu thì hai hàng nước mắt đã chảy tràn.

Cố Tiểu Khanh vĩnh viễn không quên cảnh tượng ngày đó, Trần Xuân Huy hai tay ôm đầu gối, mắt nhìn vào khoảng không vô định, cất giọng đều đều: “Cậu biết không Tiểu Khanh, chỗ chúng tớ nước và dầu được quý như vàng còn con gái chẳng ai coi ra gì hết, nhà nào có con mới mười ba, mười bốn tuổi đã gả ra ngoài để đổi lấy lương thực cho cả nhà. Mẹ nói, từ khi tớ còn nhỏ, trong nhà ba là người thương tớ nhất, ba thấy tớ học giỏi liền cho tớ đi học. Em tớ chỉ học đến tiểu học, để đủ tiền cho tớ đến trường, mới mười lăm tuổi đầu nó đã phải cùng ba tớ đi làm ở hầm than.”

Trần Xuân Huy nói đến đây, ngẩng đầu nhìn những ánh đèn lấm chấm li ti ngoài cửa sổ, thở nhẹ một chút rồi tiếp tục: “Thành phố lớn thật tốt! Nước được xài thoải mái, đường phố trát xi măng, có mưa lớn cỡ nào vẫn sạch sẽ. Không như chỗ chúng tớ, một cơn gió thôi mà cát vàng đã bay đầy trời. Chỉ có điều, nơi này dù tốt nhưng không phải chốn dung thân của tớ.”

Nỗi xót xa và cảm giác bất lực tích tụ trong lồng ngực Cố Tiểu Khanh, đúng vậy, chốn phồn hoa đô hội này cũng đối xử với Trần Xuân Huy không ra gì. Trên đời này có rất nhiều chuyện người ta biết nó sai, nó vô lý, nó bất công nhưng chỉ có thể nhìn mà không làm gì được vì không có khả năng chống lại những thứ gọi là quy-tắc-xã-hội đã bén rễ từ đời này qua đời khác.

Tốt nghiệp đại học xong, Trần Xuân Huy tức tốc về nhà. Sau này Cố Tiểu Khanh biết cô bạn ấy làm việc tại Cục Quy hoạch trực thuộc thị xã. Một năm sau Cố Tiểu Khanh nhận được khoản tiền từ Thanh Hải chuyển đến, bên trong vừa đúng 12.354 tệ – bằng số tiền năm đó cô đã đưa.

Về phần Lý Triết, thi xong cô nàng ở thành phố C đợi ba tháng, cuối cùng không kiên trì được nữa buộc lòng phải về Hải Nam. Hôm ấy Cố Tiểu Khanh tiễn cô nàng ra nhà ga, Lý Triết đã bước chân lên tàu còn quay đầu, tay bám vào cửa, hét lớn với Cố Tiểu Khanh: “Tiểu Khanh, tớ dự định năm tới đến đây thi nghiên cứu sinh, cậu chờ tớ nha!”. Tiếp đó, cô nàng hướng sang chỗ đông người, rống lên: “Thành phố C, ta, Hồ Hán Tam* sang năm sẽ trở về!” Quả nhiên không ngại hù dọa người khác, những âm thanh vọng lại từng hồi trong nhà ga trống trải như đáp lại câu tuyên bố hùng hồn khí phách của cô nàng. Tất cả nhân viên làm việc gần đó trông thấy điệu bộ cô nàng đều không nhịn được cười ngoác miệng.

(*) Hồ Hán Tam là một tên địa chủ chuyên chế trong bộ phim “Sao đỏ lấp lánh” của Trung Quốc vào những năm 70. Khi các phong trào nông dân nổ ra mạnh mẽ, hắn liền chạy trốn lấy mạng nhưng đến khi các phong trào nông dân đi xuống, hắn lại trở vềquê nhà, đàn áp nông dân. Trong lúc tự hào đã hét lên “Ta, HồHán Tam đã trở lại” . (Cre: tangthuvien)

Cố Tiểu Khanh giật thót run rẩy – sao lại dọa người đến thế cơ chứ! Bầu không khí chia tay lẽ ra phải ngập tràn cảm động và nước mắt, kết cuộc lại bị cô nàng phá tan tành thành mây khói.

Quyến luyến một lúc rồi xe lửa cũng mang Lý Triết đi xa. Nhìn chuyến tàu từ từ lăn bánh rời khỏi sân ga, Cố Tiểu Khanh hiểu “cuộc vui nào rồi cũng sẽ tàn, bữa tiệc nào rồi cũng tới lúc tan”. Cô thẳng lưng, xoay người ra về trong tích tắc. Dù sao đi nữa, cuộc sống vẫn phải tiếp tục, mà cô thì lại chưa tìm được việc làm sau khi ra trường.

Vừa tốt nghiệp, Cố Tiểu Khanh đã nộp đơn xin việc vào một số công ty theo đúng chuyên ngành học. Tuy nhiên vấn đề ở đây là thành tích học tập của cô không có điểm nào nổi bật, cô không tham gia đoàn thể hội nhóm, không va chạm thực tiễn. Kết quả, mấy công ty đó ngay cả cơ hội gặp mặt cũng không cho cô. Một tập đoàn lớn như Dụ Long thì không cần phải nói – mặc dù Cố Tiểu Khanh chỉ nộp đơn xin thực tập, họ vẫn thẳng thừng từ chối.

Kỳ thực nếu Cố Tiểu Khanh muốn tùy ý tìm một công việc chỉ để kiếm tiềm, chuyện này hoàn toàn nằm trong tầm tay. Thế mà không biết vì lý do gì, cô cứ cố chấp tìm cho bằng được một công ty kiến trúc. Vì thế tốt nghiệp xong, cô tiếp tục làm công cho ba mình trong ba tháng.

¤¤¤

Nhiệt độ thành phố vào giữa tháng mười mát mẻ và dễ chịu. Buổi sáng hôm nay, Cố Tiểu Khanh đang trên đường chở một người khách đi nhà ga. Xe chạy đến gần cầu vượt, điện thoại của cô bỗng vang lên. Cô cẩn thận giảm tốc độ, rồi ấn phím nghe. Vừa nối máy, bên trong truyền đến một giọng nam: “Xin hỏi cô là Cố Tiểu Khanh phải không?”

Cố Tiểu Khanh thấy khó hiểu, trả lời: “Đúng vậy”

“Là thế này, chúng tôi gọi đến từ công ty thiết kế kiến trúc Hưng Thành, tôi thấy đơn xin việc của cô trên mạng, cô có hứng thú đến công ty chúng tôi phỏng vấn không?”

Cố Tiểu Khanh có phần phấn khích, khẩn trương đáp: “Được ạ.”

Người ở đầu dây bên kia lại hỏi: “Vậy cô có thể đến đây ngay bây giờ không?”

“Bây giờ?” Thật kỳ lạ, không thể tưởng tượng được một công ty lại cần người gấp gáp đến vậy.

Đối phương sau khi báo địa chỉ, một lần nữa dặn dò cô nếu cảm thấy hứng thú lập tức tới ngay.

Tuy Cố Tiểu Khanh còn nhiều nghi hoặc, nhưng sau khi chở khách đi an toàn, cô vẫn lái xe đến địa điểm căn cứ theo địa chỉ được cung cấp. Tới rồi lại thất vọng, đó là một công ty nhỏ bằng lỗ mũi, cả sếp và nhân viên chỉ vẻn vẹn có hai người.

Văn phòng đặt tại khu phố cổ thành phố C, nằm trong một tòa nhà lâu đời, đường đi lên phía sau. Cố Tiểu Khanh đi dọc theo cầu thang cũ kỹ đến lầu hai và tìm thấy bảng hiệu công ty thiết kế kiến trúc Hưng Thành ở tận cùng hành lang âm u.

Cố Tiểu Khanh lưỡng lự – vẫn nên gõ cửa đi vào vậy. Mở cửa là một anh chàng trẻ tuổi, tóc tai bù xù, mặc áo thun tay ngắn, quần dài, bộ quần áo như treo lủng lẳng trên thân hình gầy gò. Anh ta nhìn thấy Cố Tiểu Khanh, hỏi: “Cố Tiểu Khanh?”

“À, vâng.” Cố Tiểu Khanh trả lời.

“Ở đó.” Anh ta chỉ Cố Tiểu Khanh gian phòng bên trong.

Cố Tiểu Khanh chột dạ bước đến đứng trước cánh cửa đang mở. Cô nhìn thấy trong phòng có một người đàn ông cao lớn đang vùi đầu trên bàn làm việc tìm kiếm thứ gì đó. Người này ăn mặc nghiêm túc hơn một chút, chẳng qua cà vạt đã tháo ra còn tay áo sơmi xắn lên rất cao.

Cố Tiểu Khanh gõ nhẹ cửa hai tiếng, anh ta ngước mặt lên, quan sát Cố Tiểu Khanh một lượt từ trên xuống dưới.

Cô biết mấy tháng gần đây mình phơi nắng nhiều nên chắc chắn da dẻ rất đen đúa, thêm nữa lại vội vàng gấp gáp chạy ào đến, chưa kịp đổi trang phục chỉnh tề, nên khó tránh khỏi có chút ngượng ngùng.

Anh ta quan sát Cố Tiểu Khanh xong xuôi, chợt nhìn ra bên ngoài lớn tiếng nói: “Từ Hạo, đây là người cậu tìm cho tôi hả?”

Người vừa mở cửa cho Cố Tiểu Khanh lật đật chạy vào, mặt nhăn mày nhó than thở: “Sếp ơi! Anh tha cho tôi đi, bao nhiêu người đến đây đều chạy mất dép, có thể tìm được người cho anh là tốt lắm rồi.”

Người đàn ông đuối lý gãi gãi đầu, phất phất tay, Từ Hạo được đại xá chạy vù ra ngoài. Sau khi Từ Hạo rời đi, anh ta quay đầu lại, ánh mắt sắc bén nhìn Cố Tiểu Khanh chằm chặp một lúc rồi mới mở miệng hỏi: “Cô biết làm gì?”

“Tôi biết vẽ thiết kế, gửi fax, đánh tài liệu, sửa văn bản, à, ngoài ra tôi còn biết lái xe!”

Anh ta cuối cùng cũng nở nụ cười: “Rất tốt. Cô là người thành phố phải không?”

“Dạ đúng ạ.”

“Ok, như vậy đi, tôi là Trương Diệu Dương, chủ ở đây, người ngoài kia tên Từ Hạo. Chỗ chúng tôi bao cơm, còn nơi ở cô tự thu xếp. Lương căn bản một ngày rưỡi, tiền thưởng trích phần trăm, trong trường hợp cô hoàn thành toàn bộ công trình thì sẽ được tính thêm. Cô xem nếu có thể thì đi làm sớm.”

Cố Tiểu Khanh vui sướng gật đầu đồng ý không do dự.

Thấy cô hồ hởi đáp ứng, Trương Diệu Dương lại nhìn cô thêm một chặp rồi nói: “Vậy đi, bây giờ cô ra ngoài giúp Từ Hạo chuẩn bị tài liệu, trước mắt cứ thế đã.”

Thế là qua bao tháng ngày cố chấp tìm kiếm, Cố Tiểu Khanh chính thức có được việc làm đầu tiên, tuy rằng tiền lương thấp, không bằng lái xe cho ba cô nửa tháng, còn đãi ngộ…thôi, quên đi. Ở đây nhìn bên ngoài sơ sài nhưng là một công ty kiến trúc đích thực, cô không đòi hỏi gì nhiều, chỉ cần đúng ngành học. Duy nhất điểm ấy đã dư sức làm cô thỏa mãn, tất cả những vấn đề khác tạm thời không cần quan tâm.

Lúc Cố Tiểu Khanh đi ra, Từ Hạo đang ngồi trước máy tính gõ lọc cọc.

Cố Tiểu Khanh tiến tới bên cạnh Từ Hạo, nói: “Anh Từ, sếp nói tôi qua đây giúp anh.”

Từ Hạo ngẩng đầu nhìn cô nhếch miệng cười: “Tốt quá, trước hết cô giúp tôi gõ lại hồ sơ dự thầu này, sau đó nhập tất cả những số liệu này vào máy tính.” Vừa dứt lời, anh ta đứng lên lấy cặp hồ sơ đưa cho Cố Tiểu Khanh rồi để cô tự xoay xở, còn mình nhanh chóng chạy đến một máy tính khác.

Cố Tiểu Khanh mở cặp hồ sơ ra xem, bên trong chứa tài liệu về các công ty bất động sản, ngoài ra nội dung tài liệu còn đề cập đến một số tiêu chuẩn và qui định liên quan, sơ sơ hơn hai mươi trang giấy. Cô nhìn đồng hồ, tình hình này không thể hoàn thành chỉ trong hôm nay. Cố Tiểu Khanh âm thầm thở dài ngồi xuống, tự động viên mình: “Chỉ mới bắt đầu thôi, không tốt lắm nhưng dù gì vẫn là bước đầu tiên.”

Cả ngày này, Cố Tiểu Khanh cắm mặt cắm đầu gõ chữ trước máy tính, giữa trưa có người đưa cơm hộp đến, cô đứng dậy ăn qua quýt vài muỗng rồi quay trở về tiếp tục miệt mài làm việc. May mắn là buổi chiều cô còn nhớ gọi điện báo cho lái xe ca tối đổi địa điểm giao xe. Vì mọi ngày chỉ giao xe một chỗ cố định nên Cố Tiểu Khanh bị tài xế nọ càu nhàu một thôi một hồi, cô phải xin lỗi rối rít qua điện thoại mới có thể dàn xếp sự tình ổn thỏa.

Năm giờ chiều, Từ Hạo cầm xấp bản vẽ, nhìn gian phòng bên trong hô to: “Tôi đi đây!” Sau đó, anh ta đóng rầm cửa ra về.

Cố Tiểu Khanh ngoái đầu nhìn, không có tiếng trả lời. Cô nghe Trương Diệu Dương ở bên trong liên tục gọi điện thoại suốt từ sáng, nhưng bây giờ lại hoàn toàn im lặng. Cô nhìn xung quanh, đủ loại dụng cụ làm việc chất đầy ngổn ngang nhưng văn phòng không một bóng người, chỉ mình cô trơ trọi. Cô khe khẽ thở ra rồi tiếp tục công cuộc gõ chữ.

Trời càng lúc càng tối, Cố Tiểu Khanh không để ý đến thời gian nữa, cô cố gắng tập trung tinh thần, hai tay gõ thoăn thoắt trên bàn phím.

Khi bước ra từ phòng làm việc, Trương Diệu Dương thấy Cố Tiểu Khanh hồn vía đều đặt hết vào máy tính. Anh hoàn toàn chắc chắn Cố Tiểu Khanh chưa về. Sở dĩ anh không lên tiếng là vì còn một số việc chưa làm xong, ngoài ra cũng muốn thử xem trình độ Cố Tiểu Khanh đến đâu. Kết quả, âm thanh gõ bàn phím bên ngoài vẫn vang lên đều đều, chưa giây phút nào ngưng. Đối với cô nhân viên mới này, Trương Diệu Dương thật sự rất hài lòng.

Trương Diệu Dương đi đến phía sau Cố Tiểu Khanh hỏi: “Sao cô còn chưa về?”

Cố Tiểu Khanh giật bắn người, cô ngoảnh lại nhìn Trương Diệu Dương đứng đằng sau, gãi đầu: “Anh chưa nói khi nào hết giờ làm.”

Trương Diệu Dương cười nói: “Nếu tôi không nói, chẳng lẽ cô không bao giờ về à?”

Cố Tiểu Khanh xấu hổ cười cười.

Trương Diệu Dương gõ gõ mặt bàn: “Tắt máy đi, hết giờ làm rồi.”

Cố Tiểu Khanh tắt máy tính, vội vàng dọn sơ mặt bàn rồi tắt đèn đi ra cửa. Trương Diệu Dương đứng chờ cô, hai người im lặng đi song song, xuyên qua hành lang tối tăm xuống lầu.

Đến dưới lầu, Trương Diệu Dương hỏi Cố Tiểu Khanh: “Cô định về thế nào?”

“Tôi ngồi xe buýt.” Cố Tiểu Khanh trả lời tỉnh rụi.

Trương Diệu Dương cười nói: “Sắp mười giờ rồi, làm sao còn xe buýt. Đi thôi, tôi đưa cô về.” Nói đoạn anh đi thẳng ra bãi đậu xe.

Xe của Trương Diệu Dương là một chiếc Jeep kiểu cũ, có lẽ đã chạy lâu năm, thân xe có vài vết trầy xướt, cả chiếc xe thoạt nhìn bẩn bẩn, Cố Tiểu Khanh ngồi vào còn ngửi được mùi xăng nồng nặc.

Sau khi yên vị trên xe, cô nói địa chỉ nhà, Trương Diệu Dương gật đầu khởi động xe chạy đi. Hai người không nói gì suốt đoạn đường.

Về đến nhà, Cố Tiểu Khanh bước xuống rồi quay lại nói với Trương Diệu Dương bên kia xe: “Cám ơn anh.”

Trương Diệu Dương nói: “Ngày mai cô hãy đem sơ yếu lý lịch đến công ty.”

“Dạ.” Cố Tiểu Khanh trả lời.

“Được rồi, vậy cô về nghỉ ngơi sớm đi. Ngày mai nhớ đừng đến trễ.” Trương Diệu Dương dặn dò xong lập tức lái xe đi.

Nhìn chiếc xe nhỏ dần, bả vai Cố Tiểu Khanh cuối cùng cũng sụp xuống, cô chậm chạp lê từng bước vào nhà. Lúc này Trương Diệu Dương vừa lái xe vừa nghĩ: “Cô bé này không ra vẻ đạo đức giả, tốt.”