Lịch dựng chiếc xe đạp rồi đi vào nhà làm việc của Hợp tác với thái độ bực dọc.

Doanh, Ngọ và Lấu đang ngồi uống nước, ngạc nhiên đưa mắt nhìn Lịch. Doanh hỏi:

- Có việc gì mà trông ông có vẻ bức bối vậy?

Lịch vứt cái xắc cốt xuống bàn chửi đổng:

- Mẹ chúng nó chứ. Cố gắng lăn lộn ngoài đồng đến cháy da xém mặt, tưởng chúng nó xuôi xuôi rồi. Không ngờ chúng nó vẫn yêu cầu bầu lại Ban quản trị Hợp tác. Ông biết thế, ông [bad word] ra đồng cho mệt cái xác. Xin chén nước.

Ngọ rót nước đưa cho Lịch.

- Ai bảo với ông bầu lại Ban quản trị? – Doanh hỏi với bộ mặt méo xệch.

Lịch nổi cáu:

- Ông không thấy tôi đạp xe từ trên xã về hay sao mà hỏi.

- Bọn này kéo nhau ra đồng, thấy ông dắt xe đạp đi cứ ngỡ ông đi ăn mảnh với tay Noãn, tay Hãn chứ có biết ông đi đâu. Thế ông lên xã làm gì?

- Con mụ Luận cho gọi lên thông báo huyện ủy yêu cầu bầu lại Ban quản trị Gia Đạo.

Doanh chửi tục:

- Đ… mẹ chúng nó. Chúng nó cậy có quyền hành trong tay nên muốn hành ai thì hành.

- Cái con mụ Chi trông cười cười nói nói thế mà thâm độc. Ông [bad word] chấp hành xem chúng nó làm gì được ông – Lịch nói với giọng cáu kỉnh.

Ngọ ngồi bần thần một lúc rồi hỏi:

- Ông không có ý kiến gì với con mụ Luận à?

Lịch đưa chén nước lên uống ực một hơi.

- Tớ bảo với con mụ Luận là không có nguyên tắc nào bầu lại lãnh đạo của Hợp tác xã giữa nhiệm kỳ cả.

- Con mụ Luận bảo sao?

- Mụ ta bảo trong điều lệ tổ chức Hợp tác xã có ghi, nếu Ban quản trị phạm những sai lầm hoặc không hoàn thành nhiệm vụ, xã viên hoặc cấp trên có quyền yêu cầu giải tán Ban chủ nhiệm cũ để bầu thay thế một Ban chủ nhiệm mới tiếp tục điều hành công việc. Vỏ quýt dày có móng tay nhọn. Tớ đã có cách.

Doanh đổ hẳn người về phía Lịch:

- Ông đã nghĩ ra cách để đối phó rồi à?

- Trên đường từ ủy ban xã về đây tớ nghĩ chán ra rồi. Không thể để thua hai con mụ đàn bà ấy một cách dễ dàng như thế được. Tớ sẽ lấy lí do tổ chức Đại hội toàn thể xã viên đông quá, ý kiến không tập trung nên đề nghị tổ chức Đại hội đại biểu xã viên để bầu. Các ông cứ đi vận động bà con thân thích, những người ù ù cạc cạc cả năm chẳng quan tâm gì đến chuyện Hợp tác xã đi bầu. Những người tham lam như bà Ngật, bà Quy, ông Phái, ông Diễn thì cứ nói thẳng ra nếu bỏ phiếu cho người ở Ban quản trị cũ thì được Ban quản trị chi cho năm ngày công. Chỉ cần thu được năm mươi phiếu trong số bảy mươi đại biểu tham dự là coi như nắm chắc phần thắng trong tay. Dân chủ. Đúng điều lệ. Chẳng con nào, thằng nào làm đếch gì được mình.

Doanh đập tay xuống bàn một cái thật mạnh kêu lên:

- Giỏi! Giỏi. Tôi phục ông sát đất đấy.

Lịch có vẻ tự đắc:

- Chống lại ai chứ chống lại thằng Lịch này thì chỉ có ngồi đó mà ôm hận suốt đời. Tớ còn đang định viết một lá đơn tố cáo lên Ban kiểm tra tỉnh ủy về việc bà Chi, bà Luận và một số đảng viên, trong đó có bí thư chi bộ đang có âm mưu hướng bà con nông dân trở về với con đường làm ăn riêng lẻ tư bản chủ nghĩa.

Ngọ tham gia:

- Này, tôi nghe nói ở trên cơ quan tỉnh ủy hay ủy ban gì đó có một tổ phái viên của Trung ương cử về để theo dõi tình hình làm ăn của các Hợp tác xã trong tỉnh ta. Ông mà tố cáo với mấy ông phái viên đó thì coi như bí thư huyện ủy, bí thư đảng ủy và cả cái chức bí thư chi bộ của tay Ngô coi như rơi xuống bùn.

- Làm đơn tố cáo là tớ dự phòng thôi. Nếu bầu bán suôn sẻ chẳng có chuyện gì thì việc gì mà phải đi tố cáo. Hôm nay các ông đi làm việc ngoài đồng có nghe bà con hỏi vì sao tớ không đi làm không?

Ngọ đáp:

- Chẳng thấy ai nhắc. Tối nay kiếm cái gì chén đi các ông.

Lấu từ nãy đến giờ chỏng tai lên nghe. Khi nghe Ngọ nói đến chuyện tổ chức chén mới sực nhớ ra chuyện vợ mình đe.

- Con vợ nhà tôi hôm qua đã nói rào đón là đem hai con chó lên các cửa hàng thịt chó trên huyện để bán chứ để các ông mổ thịt, các ông trừ vào thịt nghĩa vụ thấp quá.

Ngọ bĩu môi:

- Thèm vào ăn chó nhà mày. Tan tầm chiều đạp xe kéo nhau lên phố huyện vừa kín đáo vừa có đủ gia vị, mắm tôm chứ ăn ở nhà mày như mọi lần chấm muối vắt chanh phí cả mồm. Thế nào? Các ông có định đi không. Coi như chúc mừng việc ông Lịch nghĩ ra cách bảo vệ được Ban quản trị khỏi bị đổ.

Lấu hỏi:

- Đi ăn ghi vào khoản chi gì? Từ hôm bắt tay vào làm vụ xen canh, họp hành không thì lấy lí do gì để chi nào.

Lịch đập tay xuống bàn:

- Thôi dẹp cái chuyện kéo nhau lên phố huyện ăn thịt chó đi. Bụng dạ đâu mà còn ăn với uống. Ngay tối nay, các ông đi lân la vận động khéo những người thân thuộc của các ông nhận làm đại biểu tham dự đại hội đại biểu xã viên đi. Vận động được càng nhiều càng chắc ăn.

Ngọ bảo:

- Chắc gì bà Luận và tay Ngô chịu chấp nhận đại hội đại biểu xã viên. Chờ xem thế nào rồi đi vận động chứ vận động trước làm gì cho mất công.

Lịch tỏ ra tin tưởng:

- Tớ tin là đảng ủy và tay Ngô sẽ chấp thuận. Điều lệ tổ chức Hợp tác xã cũng có ghi điều này rồi, các ông yên tâm đi. Các ông về chưa, tớ về đây. Chẳng có gì mà mệt bã cả người.

Lịch nói xong bỏ đi ra khỏi phòng chả chào hỏi ai. Ngọ, Lấu, Doanh nhìn theo bằng những cặp mắt lo âu, ngơ ngác.