- Thưa ông Chủ tịch, bao nhiêu năm nay em cứ tự hỏi không biết ông có biết em là cô gái mà ông đã nói chuyện không. Ông đã cho em cái khăn vào chiều ấy, khi ông đến xem vở kịch Shibaraku. Ông còn cho em một đồng tiền nữa.
- Cô muốn nói...ngay khi làm geisha tập sự, cô đã biết chính tôi là người đã nói chuyện với cô à?
- Em nhận ra ông ngay khi gặp lại ông tại buổi thi đấu đô vật. Xin thú thật, em rất kinh ngạc khi ông Chủ tịch nhớ em.
- Ồ, có lẽ thỉnh thoảng cô nên ngắm mình trong gương thì biết, Sayuri à. Nhất là khi cặp mắt cô ướt vì khóc, vì cặp mắt cô trở thành…tôi không thể giải thích được. Tôi chỉ cảm nhận khi nhìn mà thôi. Cô biết không, nhiều khi tôi ngồi đối mặt với đàn ông nơi bàn, họ không bao giờ nói thật với tôi, còn đây là cô gái trước đây không bao giờ nhìn thẳng vào tôi, thế nhưng lại bằng lòng để cho tôi nhìn thấu tâm can.
Rồi bỗng nhiên ông Chủ tịch chuyển sang chuyện khác.
- Có bao giờ cô tự hỏi tại sao Mameha trở thành chị cả của cô không? – ông hỏi.
- Mameha à? Em không biết tại sao Mameha lại làm thế.
- Thật cô không hiểu phải không?
- Hiểu cái gì, thưa ông Chủ tịch?
- Sayuri, chính tôi là người yêu cầu Mameha giúp đỡ dìu dắt cô. Tôi kể cho cô ấy nghe tôi đã gặp một cô gái thật đẹp, có đôi mắt sáng tuyệt vời, tôi yêu cầu cô ấy nếu gặp cô bé ấy ở Gion thì hãy giúp đỡ cô ta. Tôi nói nếu cần chi phí gì, tôi sẽ chi trả cho cô. Và chỉ mấy tháng sau, cô ấy gặp được cô. Theo lời cô ấy cho biết trong những năm về trước thì nếu không có sự giúp đỡ của cô ấy, chắc không bao giờ cô trở thành geisha được.
Những lời của ông Chủ tịch thật sự làm tôi rúng động tâm can. Lâu nay tôi cứ nghĩ Mameha giúp tôi là vì cô ấy muốn khử Hatsumono khỏi tác oai tác quái. Nhưng bây giờ tôi mới hiêu ra nguyên nhân khiến cô ấy đỡ đầu tôi là vì ông Chủ tịch. Ờ phải rồi, tôi bỗng nhớ lại lời lẽ cô ấy thường nói với tôi trong qúa khứ, khiến nhiều lúc tôi phải thắc mắc về ý nghĩa của chúng. Và không phải chỉ có Mameha bỗng nhiên thay đổi trước mắt tôi, mà chính tôi, hình như tôi cũng biến đổi thành người đàn bà khác. Khi mắt tôi nhìn lên hai bàn tay tôi để trên lòng, tôi thấy hai tay mình là do chính ông Chủ tịch tạo nên. Tôi cảm thấy sung sướng nhưng đồng thời cũng thấy lo sợ và tri ân. Tôi bước ra khỏi bàn để cúi chào và để bày tỏ lòng biết ơn của tôi đối với ông, nhưng trước khi làm thế, tôi đã nói:

- Thưa ông, xin ông tha lỗi cho em, trước đây nhiều lần em ao ước ông nói cho em biết về chuyện này. Nếu được thế thì hay biết bao…
- Có lý do khiến cho tôi không nói được, Sayuri à. Và tôi cũng dặn Mameha không được nói chuyện này cho cô hay. Vì nó có liên quan đến Nobu.
Nghe nhắc đến tên Nobu, tôi bỗng thấy buôn rười rượi, vì tôi cảm thấy như ông Chủ tịch muốn dẫn dắt vấn đề đến đâu.
- Thưa ông – tôi nói – em biết em không xứng với lòng tốt của ông. Chuyện xảy ra vào cuối tuần vừa qua, khi em…
- Sayuri – ông ngắt lời tôi – thú thực với cô chuyện xảy ra ở Amani đã ghi dấu ấn sâu sắc lên tâm trí tôi.
Tôi cảm thấy ông Chủ tịch nhìn tôi đăm đăm nhưng tôi không thể nào nhìn ông cho được.
- Có chuyện này tôi muốn nói với cô – ông nói tiếp – Tôi phân vân cả ngày không biết làm sao nói lên cho được. Tôi cứ nghĩ đến chuyện đã xảy ra nhiều năm rồi. Tôi nghĩ phải tìm lúc thật thích hợp mới nói chuyện này ra được, nhưng…tôi hy vọng cô sẽ hiểu điều tôi muốn nói.
Đến đây ông ngừng lại để cởi áo khóac ra, xếp lại để trên chiếu bên cạnh ông ta. Tôi ngửi thấy mùi hồ trên áo sơ mi của ông ta, mùi này khiến tôi nhớ lại lần đầu đến thăm ông Tướng tại quán trọ Suyura, căn phòng ông ta ở thường có mùi ủi áo quần.
- Trở lại thời công ty Iwamura còn son trẻ, - ông Chủ tịch nói tiếp – tôi có quen biết một người đàn ông tên là Ikada, anh ta làm việc ột hãng cung cấp nguyên liệu cho công ty chúng tôi ở bên kia thành phố. Anh ta có tài giải quyết về các khâu khó khăn trong mạng điện. Thỉnh thoảng khi chúng tôi gặp khó khăn trong việc láp ráp hệ thống điện, chúng tôi mời anh ta đến giúp trong một ngày, anh ta giải quyết xong ngay. Thế rồi một buổi chiều tôi làm việc xong về nhà, bỗng tôi gặp anh ta ở tiệm bán dược phẩm. Anh ta cho biết anh ta đang thảnh thơi vì đã thôi việc. Khi tôi hỏi tại sao anh thôi việc, anh ta đáp “Đến lúc phải nghỉ việc cho nên tôi thôi!” – thế là tôi thuê anh ta làm việc cho công ty của tôi. Rồi mấy tuần sau tôi hỏi anh ta “Này anh Ikada, tại sao anh thôi việc ở bên ấy?” Anh ta đáp “Thưa ông Iwamura, từ lâu rồi tôi muốn đến làm cho công ty ông. Nhưng vì ông không mời. Mỗi lần ông có vấn đề gì khó khăn, ông thường gọi tôi đến làm, nhưng không bao giờ ông yêu cầu tôi làm việc cho công ty ông. Rồi bỗng một hôm tôi nhận ra rằng ông không muốn thuê tôi, vì ông không muốn thuê một người đang làm cho công ty cung cấp nguyên liệu cho công ty của ông, ông sợ làm thế sẽ mất hoà khí giữa hai công ty. Giá mà tôi tự động xin thôi việc bên kia trước, khi ấy ông sẽ có cơ hội để thuê tôi. Thế là tôi xin nghỉ việc ở bên kia.”
Tôi nghĩ ông Chủ tịch đợi tôi trả lời, nhưng tôi không dám nói.

- Bây giờ tôi nghĩ rằng – ông nói tiếp – có lẽ chuyện của cô và ông Thứ trưởng vừa rồi cũng giống như việc Ikada bỏ việc. Để tôi nói cho cô nghe tại sao tôi có ý so sánh như thế này. Chính vì những điều Bí Ngô đã nói với tôi khi cô ta dẫn tôi đến nhà hát. Tôi hết sức giận cô ta, tôi hỏi tại sao cô ta dẫn tôi đến đó. Cô ta không nói năng gì một hồi thật lâu, rồi cô ta nói loanh quanh tào lao một hồi nữa. Sau cùng cô ta nói cô yêu cầu cô ta dẫn Nobu đến.
- Thưa ông, xin ông cảm phiền – tôi ấp úng nói – em đã phạm lỗi lầm rất lớn…
- Trước khi cô nói thêm điều gì nữa, tôi chỉ muốn biết tại sao cô đã làm một việc như thế. Có lẽ cô làm thế để trả ơn cho công ty Iwamura. Tôi không biết rõ. Hay là cô nợ nần ông Thứ trưởng cái gì đấy mà tôi không được biết.
Chắc tôi đã lắc đầu, vì bỗng ông Chủ tịch ngừng nói. Cuối cùng tôi trả lời:
- Em rất xấu hổ, ông Chủ tịch à. Nguyên do em làm thế chỉ là chuyện cá nhân thôi.
Một lát sau, ông ta thở dài rồi đưa tách sakê ra. Tôi rót rượu vào tách cho ông, lòng cảm thấy hai bàn tay của tôi là tay của ai khác, rồi ông hắt tách rượu vào miệng, cầm tách không trên tay một lát mới nuốt rượu xuống cổ. Nhìn miệng ông ngậm đầy rượu một lát như thế, tôi nghĩ mình như loại người đã chuốc vào thân không biết bao nhiêu điều nhục nhã.
- Thôi được rồi, Sayuri – ông nói – để tôi nói cho cô nghe lý do tại sao tôi hỏi cô như thế. Nếu cô không rõ mối liên hệ giữa tôi với Nobu như thế nào, thì cô không thể nào hiểu được tại sao tối nay tôi đến đây, hay là tại sao tôi đã cư xử với cô nhiều năm qua như thế. Cô hãy tin tôi đi, không có ai ngoài tôi biết rõ những chuyện khó khăn mà Nobu thường gặp phải. Nhưng anh ta là một thiên tài, tôi đánh giá anh ta cao hơn cả một đội ngũ chuyên viên giỏi.
Tôi không biết nói gì hay làm gì, cho nên tôi lấy bình rượu lên, hai tay run run, để rót vào tách cho ông Chủ tịch. Thấy thế, ông ta không đưa tách ra cho tôi rót.
- Sau một thời gian ngắn đã quen biết cô – ông nói tiếp – một hôm Nobu đem đến tặng cho cô cái lược ngay trước mặt mọi người trong buổi tiệc. Cho đến lúc ấy tôi mới nhận ra ông ta có cảm tình với cô. Dĩ nhiên trước đó đã có những dấu hiệu biểu lộ tình cảm rồi, nhưng chắc tôi không để ý đến. Khi tôi thấy ông ta có cảm tình với cô, thấy cách ông ta nhìn cô vào tối ấy…thế là tự nhiên tôi nghĩ rằng tôi không thể lấy mất của ông ta cái mà ông ta đang muốn có. Việc ấy không làm giảm sút mối quan tâm của tôi đối với việc lợi ích cho cô. Thật ra, mỗi khi nghe Nobu nói về cô, tôi cảm thấy rất bực mình, không muốn nghe.
Đến đây ông Chủ tịch dừng lại hỏi tôi:

- Sayuri, cô có nghe tôi nói không?
- Dạ có, thưa ông.
- Tôi kể chuyện này cho cô hiểu rõ vấn đề hơn, tôi nợ Nobu một món nợ rất lớn. Đúng tôi là người sáng lập ra công ty, là chủ của ông ấy. Nhưng khi công ty Iwamura còn non trẻ, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn về tiền bạc, có lần gần như bị phá sản. Tôi không muốn từ bỏ quyền lãnh đạo và tôi không nghe lời Nobu khi ông ta nhất quyết mời người vào đâu tư. Cuối cùng ông ta thắng, mặc dù việc này đã gây nên rạn nứt về tình bạn trong một thời gian, ông ta đòi xin thôi việc, và tôi gần như để cho ông ta từ chức. Nhưng dĩ nhiên ông ta đúng, và tôi sai. Nếu không có ông ta, tôi sẽ mất sạch cả công ty. Làm sao mình không mang ơn một người như thế? Cô biết tại sao người ta gọi tôi là “Chủ tịch” mà không gọi “Quản lý” không? Là vì tôi nhường chức ấy cho ông ta, mặc dù ông ta muốn từ chối. Cho nên khi tôi biết ông ta thương mến cô, tôi quyết định tôi phải âm thầm kín đáo quan tâm đến cô thôi, để cho ông ta có thể chiếm đoạt được cô. Cuộc đời đã đối xử tàn bạo với ông ta rồi, Sayuri à. Ông ta gặp ít người đối xử tử tế với ông.
Suốt những năm làm geisha, chưa bao giờ tôi có ý nghĩ ông Chủ tịch đặc biệt quá quan tâm đến tôi như thế. Và bây giờ tôi mới hiểu ra, ông ta tỏ thái độ thờ ơ với tôi vì ông muốn nhường tôi cho Nobu.
- Tôi không nói tôi ít quan tâm đến cô – ông nói tiếp – nhưng chắc cô biết là nếu tôi tỏ thái độ có tình cảm thương mến cô, thế nào ông ta cũng bỏ cô ngay lập tức.
Từ ngày còn nhỏ, tôi đã mơ có ngày ông Chủ tịch sẽ nói cho tôi biết rằng ông chăm sóc tôi, nhưng không bao giờ tôi tin có ngày chuyện này sẽ xảy ra. Dĩ nhiên tôi cũng không nghĩ đến chuyện ông sẽ nói cho tôi hay về điều tôi muốn nghe, và còn chuyện Nobu nặng nợ với tôi nữa. Có lẽ mục đích trong đời tôi nhắm đến đã trật lất, nhưng ít ra trong giây phút này, tôi đã được ngồi trong phòng này với ông Chủ tịch và nói cho ông nghe tâm tư tình cảm của tôi.
- Xin ông tha thứ cho em vì những điều em sắp nói cho ông nghe – cuối cùng tôi nói.
Tôi cố nói tiếp nhưng cổ họng tôi nghẹn ngào – mặc dù tôi không biết cái gì làm cho tôi nghẹn ngào. Phải một lát tôi mới biết đấy là mối cảm xúc mà tôi đã dồn nén xuống để cho nó khỏi hiện ra trên mặt.
- Em rất cảm mến ông Nobu, nhưng chuyện em đã làm ở Amani – nói đến đây tôi phải dừng lại một lát để cho cổ họng hết nghẹn ngào, bỏng rát, tôi mới nói tiếp được – chuyện em đã làm ở Amani, em làm thế là vì em thương yêu ông, ông Chủ tịch à. Từ khi gặp lại ông rồi, mỗi một bước của em trên đường đời là mỗi bước hy vọng được xích lại gần ông.
Khi nói xong câu này, tất cả hơi nóng trong người tôi đều dồn hết lên mặt. Tôi cảm thấy mình bay bổng lên không, như đám tàn lửa, nhưng tôi vẫn chú ý đến những vật ở trong phòng. Tôi cố tìm một vết dơ trên mặt bàn, nhưng cái bàn đã trở nên lờ mờ rồi biến mất trước mắt tôi.
- Sayuri, hãy nhìn tôi đi.
Tôi muốn làm theo lời ông yêu cầu, nhưng tôi không thể làm được.

- Lạ thay – ông nói nho nhỏ như nói với chính mình – cùng một người phụ nữ mà khi còn nhỏ thì nhìn tôi một cách hết sức thẳng thắn, còn nay sau nhiều năm trôi qua, lại không ngước mắt được để nhìn tôi.
Có lẽ công việc ngước mắt nhìn ông chỉ là một công việc đơn giản thôi, công việc mà tôi thấy không khó khăn gì khi đứng trên sân khấu với bao nhiêu người ở Gion đang nhìn lên tôi. Chúng tôi ngồi gần nhau bên một góc bàn, rất gần đến độ cuối cùng tôi lau mắt rồi nhìn vào mặt ông, tôi thấy rõ những vòng đen quanh hai con ngươi của ông. Tôi phân vân không biết có nên quay mắt đi cúi chào rồi rót sakê vào tách cho ông…nhưng chắc không có hành động nào có thể phá tan được sự căng thẳng này. Khi tôi đang miên man suy nghĩ như thế, ông Chủ tịch lùa chai và tách sang một bên bàn, rồi đưa tay nắm cổ áo tôi, kéo tôi sát bên ông. Khi mặt tôi kề sát mặt ông, tôi cảm thấy hơi ấm nơi người ông toả sang mặt tôi. Tôi đang bàng hoàng không biết hư thực ra sao, không biết phải làm gì hay nói gì, thì bỗng ông Chủ tịch kéo tôi sát vào ông và hôn tôi.
Chắc anh ngạc nhiên khi nghe đây là lần đầu tiên trong đời tôi mới có người hôn. Tướng Tottori thỉnh thoảng cũng ép môi vào tôi khi ông làm danna của tôi, nhưng tôi thấy hoàn toàn vô cảm. Lúc ấy tôi thường tự hỏi phải chăng ông ta chỉ tìm nơi để tựa cái mặt lên đấy cho khoẻ. Thậm chí với Yasuda Akira – người đã mua cho tôi cái kimono, và người tôi đã dụ dỗ vào một đêm ở tại phòng trà Tatematsu – đã hôn hàng chục lần lên mặt lên cổ tôi, nhưng anh ta chưa bao giờ hôn vào môi tôi. Cho nên anh có thể cho rằng nụ hôn này, nụ hôn thật sự đầu tiên trong đời tôi, đôi với tôi rất quý giá, hơn bất cứ cái gì trên đời. Tôi có cảm giác tôi đã lấy của ông Chủ tịch cái gì đấy, và ông đã cho tôi cái ấy, cái rất riêng tư của ông, có giá trị hơn tất cả những của cải của những người khác đã cho tôi. Nụ hôn có mùi vị rất tuyệt vời, ngọt lịm như trái chín, và khi tôi nếm hương vị ấy, hai vai tôi chùng xuống, bụng tôi phồng lên, tâm trí tôi lâng lâng ngây ngất, vượt lên chín tầng mây không làm sao tôi nhớ hết cho được. Tôi nghĩ đến đám hơi trên nồi cơm khi bà bếp mở nắp vung ra. Tôi thấy trong óc hiện ra hình ảnh con đường nhỏ mà là phố chính của quận Pontocho, con đường tôi thấy vào một buổi tối tràn ngập những người chúc lành ông Kichisaburo sau buổi diễn cuối cùng của ông, vào hôm giã từ sân khấu Kabuki để về hưu. Tôi thấy tôi đã nghĩ đến hàng trăm thứ để diễn tả hạnh phúc của tôi khi ấy, vì như thể các ranh giới trong tâm tưởng tôi đã được phá vỡ và tôi mặc sức để cho ký ức tự do phiêu lưu. Nhưng rồi ông Chủ tịch nhích đầu lui, một tay để trên cổ tôi. Ông ta ngồi quá gần tôi, tôi có thể thấy môi ông ươn ướt và vẫn còn cảm thấy hương vị của nụ hôn chúng tôi vừa hôn.
- Thưa ông – tôi nói – tại sao?
- Tại sao cái gì?
- Tại sao…đủ thứ? Tại sao ông hôn em? Ông vừa mới nói em là quà ông tặng cho ông Nobu.
- Nobu đã bỏ cô rồi, Sayuri à. Tôi không lấy gì của ông ta hết.
Tôi quá hoang mang bối rối, nên không hiểu ông ta muốn nói gì.
- Khi thấy em với ông Thứ trưởng, em có ánh mắt giống như ánh mắt mà tôi đã thấy cách đây bao nhiêu năm bên bờ suối Shirakawa – ông nói tiếp – Em có vẻ quá thất vọng, như người sắp chết đuối mà không có ai đến cứu. Sau khi Bí Ngô nói cho tôi biết em có ý định làm thế với ông Thứ trưởng để cho Nobu bắt gặp, tôi bèn quyết định nói cho ông ấy biết những gì tôi đã thấy. Ông ta đã phản ứng rất giận dữ…thì thôi, nếu ông ta không tha thứ cho em chuyện em đã làm, thì theo tôi, rõ ràng ông ta không có duyên nợ gì với em hết.
Tôi nhớ thời tôi còn bé ở Yoroido, có một cậu bé tên Gisuke leo lên một cái cây để nhảy xuống hồ. Cậu ta leo quá cao, mà mực nước ở hồ thì cạn. Nhưng khi chúng tôi bảo cậu ta đừng nhảy, cậu ta không dám trèo xuống vì đá dưới thân cây. Tôi chạy về làng để tìm bố cậu ta, ông Yamashita, ông bình tĩnh leo lên đồi, tôi tự hỏi không biết ông ta có nhận thấy tình trạng con ông nguy hiểm hay không. Ông ta bước đến gốc cây ngay khi cậu bé rơi xuống – cậu ta không biết có bố mình ở dưới. Ông Yamashita hứng lấy con mình một cách dễ dàng như có ai thả cái bao vào tay ông, rồi để cậu con đứng xuống đất. Tất cả chúng tôi đều reo hò sung sướng, chạy nhảy quanh hồ trong khi Gisuke đứng nhấp nháy mắt, nước mắt lưng tròng vì kinh ngạc.
Bây giờ tôi có cảm giác như Gisuke ngày ấy. Tôi đang rơi thẳng xuống đá thì ông Chủ tịch bước ra hứng lấy tôi. Tôi quá đỗi sung sướng đến nỗi không thèm lau nước mắt đang trào ra. Bóng ông nhoà đi trước mặt tôi, nhưng tôi vẫn thấy ông nhích người đến sát hôn tôi, rồi ông choàng lấy tôi như ôm tấm chăn vào lòng. Môi ông đặt vào phần da hở có hình tam giác trên cổ tôi nơi tiếp giáp với cổ áo kimono. Khi tôi cảm thấy hơi thở của ông phả lên cổ tôi, và cảm thấy những động tác gấp gáp của ông hoạt động trên người tôi, tôi liền nhớ đến nhiều năm về trước, khi tôi đi vào nhà bếp ở nhà kỹ nữ, bắt gặp cô hầu dựa người trên bồn rửa, cố đưa tay che trái lê chín cô ta đang ăn trong miệng, nước lê chảy ròng ròng xuống cổ. Cô ta nói cô ta thèm ăn lê, xin tôi đừng nói lại với bà Mẹ.