Tố Hoa Ánh Nguyệt
Chương 16: Tai ương hoạn nạn đã từng
- Tiểu tử thúi da mặt mỏng, xấu hổ không dám thừa nhận!
Hoa Sơn lão nhân ôm bụng cười to, vui vẻ. Tiểu tử này rõ ràng ngay cả thực đơn cũng tỉ mỉ xem xét từng món, hoa tươi trong sảnh thì đích thân dẫn người đi trang trí, hành hạ người ta chuyển tới chuyển lui một trận. Vậy mà còn nói cái gì mà láng giềng thân thiết nữa chứ, quá buồn cười.
Trương Mại chỉ cười cười không nói, Hoa Sơn lão nhân thấy vậy thì trong lòng ngứa ngáy. A Mại từ nhỏ đến lớn chưa từng thích cô nương nhà ai, nên chuyện nhi nữ tình trường, tiểu tử thúi này làm sao mà biết. Dù sao tiểu cô nương cũng còn nhỏ, không vội không vội, đồ tôn ngoan, con cứ từ từ mà học.
Hoa Sơn lão nhân lại viết thư cho Trương Tịnh, căn dặn đệ tử đắc ý của mình: “A Tịnh, làm thế nào để cưới vợ, con dạy cho A Mại đi. Bản lãnh cưới vợ của con rất tốt, nhất định phải đời đời truyền lại, hơn nữa còn phải càng ngày càng phát triển.”
Hoa Sơn lão nhân viết xong thư, cười hì hì xem lại hai lần, tự tay phong kín lại, rồi giao cho Thanh Tùng. Thanh Tùng tươi cười:
- Con đi gửi bồ câu đưa thư liền, Hầu gia ngày kia là có thể nhận được. Lão gia tử, Thanh Tùng xưa nay làm việc luôn rất thỏa đáng, ngài cứ yên tâm.
Nói rồi, hắn cúi đầu khom lưng, cầm thư đi ra ngoài.
Vài ngày sau, sáng sớm Từ gia đã đưa thiếp mời đáp lễ sang Tây Viên “Kính mời quý phủ ghé qua để hai phủ cùng nhau ăn bữa cơm, uống chén rượu nhạt.” Thiếp mời sang trọng được làm bằng giấy sáp* mạ vàng rực rỡ, màu sắc trang nhã, tinh xảo quý giá.
* Giấy sáp là loại giấy được bôi sáp, chuyên dùng để viết thư pháp
A Trì qua Tây Viên gặp Trình Hi, thiếp mời cũng do nàng đích thân đưa tới. Thị nữ của Tây Viên tiếp đón rất ân cần, mời A Trì lên kiệu nhỏ, đưa nàng một mạch đến trước cửa thùy hoa mới ngừng lại. Khi xuống kiệu, A Trì chỉ cần đi thêm một đoạn nữa là đến nhà chính.
Điều làm A Trì bất ngờ chính là Tây Viên hiện đang có khách. Mùa đông lớn thế này, bạn cũ của Trương Khế ở Nam Kinh lại không nhiều lắm nên A Trì cứ nghĩ là chỉ gặp Trình Hi và mẹ con An Hiệp, nhiều lắm là ghé “thăm” Trình Bạch còn đang dưỡng thương, chứ không nghĩ đến sẽ gặp một vị phu nhân xa lạ.
Trương Khế ngồi ở vị trí chủ nhà, mặc chiếc áo dài bằng lụa hoa màu xanh lam có viền lông chồn trắng và chiếc váy gấm màu đỏ thẫm cũng viền lông chồn trắng, mặt mày rạng rỡ căn dặn A Trì:
- Đứa trẻ ngoan, đều là nữ nhân trong nhà, không cần đa lễ.
Trình Hi và An Hiệp cũng cười đứng dậy, cùng A Trì hành lễ gặp mặt. An Hiệp vẫn thanh tú, thoát tục như mọi ngày, còn Trình Hi tuy vẫn đoan trang, khéo léo nhưng nụ cười trên mặt lại có chút gì đó gượng gạo, mất tự nhiên.
Ngồi trên ghế đối diện Trương Khế là một vị mỹ phụ trung niên có ngoại hình xinh đẹp. Làn da của bà trắng như băng tuyết lại mềm mại, mịn màng như đồ sứ thượng hạng. Dung nhan của bà mỹ lệ như tranh vẽ, tuy đã ngoài ba mươi tuổi nhưng vẫn xinh đẹp động lòng người.
Trình Hi cắn chặt môi, trong mắt hiện lên vẻ xấu hổ và giận dữ. A Trì âm thầm nhìn vẻ mặt của Trình Hi thì có chút hiểu ra. Lại nhìn về phía mỹ phụ kia, dung nhan cùng Trình Bạch có nhiều điểm giống nhau thì lại càng minh bạch.
Trương Khế nhiệt tình giới thiệu:
- Đứa trẻ ngoan, đây là mẫu thân của nhị tiểu thư Trình gia, Thu di nương.
Đôi chân mày thanh tú của An Hiệp nhăn lại khinh thường, còn Trình Hi trong nháy mắt đỏ bừng cả khuôn mặt, A Trì chỉ khẽ mỉm cười, lễ phép gọi một tiếng “Thu di nương”.
Một người thì tuổi còn nhỏ, căn bản không đáng lo; người thứ hai là vị đại tiểu thư này thì mẫu thân có dung mạo bình thường, đi theo xách giày cho khuê nữ của ta cũng không xứng; còn người thứ ba là nha đầu này của Từ gia tuy chưa trưởng thành nhưng cũng rất có phong thái, tiếc là quá xấc láo, gặp trưởng bối mà cũng chỉ hơi cúi đầu, ngay cả thắt lưng cũng không cúi xuống một chút, lễ nghi còn kém quá. Nữ tử vừa có dung mạo khuynh thành lại vừa khiêm tốn lễ độ chỉ có mỗi khuê nữ của ta thôi. Mỹ phụ trung niên Thu di nương mỉm cười nhìn ba vị cô nương trước mắt, càng nhìn càng thấy Trình Bạch là người tốt nhất, không có chút khuyết điểm nào.
Trương Khế khách sáo nói lời khen ngợi với Thu di nương:
- Nhị tiểu thư tính tình thùy mị, nữ công lại giỏi, quả thực làm cho người ta yêu mến. Không dối gạt gì chứ, nhị tiểu thư ở Tây Viên, không ai là không khen nó. Hôm trước nó có thêu cho ta một chiếc khăn tay, chiếc khăn đó quả thực rất đẹp, khiến người ta không rời mắt được. Hài tử này không biết là đã tốn bao nhiêu công sức mới làm ra được, vất vả cho nó rồi.
Thu di nương mất tự nhiên cười:
- Chân nó bị thương nên cần phải nằm nghỉ ngơi, dù sao cũng không có việc gì nên làm một ít nữ công để tiêu khiển, chứ có gì đâu? Phu nhân là trưởng bối, ngàn vạn lần đừng khách khí với nó, đây vốn là chuyện nó phải làm. Nó ở Tây Viên dưỡng thương, đã làm phiền đến phu nhân nhiều rồi, ta thật sự vô cùng áy náy.
An Hiệp thật sự chịu không nổi nữa, lôi kéo A Trì và Trình Hi cười nói:
- Hai vị tỷ tỷ, cho các tỷ xem thứ này hay lắm, đi theo muội.
Trương Khế trước giờ đều nuông chiều nàng, vội nói:
- Nhanh đi chơi đi, chúng ta cùng nhau nói chút ít chuyện nhà, chỉ làm cho bọn nhóc các ngươi nghe thêm chán mà thôi.
A Trì cùng Trình Hi giả bộ từ chối một lúc, rồi theo An Hiệp ra khỏi nhà chính, đi tới noãn các ngồi. An Hiệp sai nha hoàn chuẩn bị trà và điểm tâm ngon, rồi bảo bọn họ lui xuống. Trình Hi vừa xấu hổ vừa tức giận:
- Nào có di nương nhà ai đường đường chính chính ra ngoài làm khách chứ? Di nương nhà chúng ta thật biết làm tăng thể diện cho Trình gia mà.
Đã mất mặt còn đến nhà thân thích nữa, thật là xấu hổ muốn chết.
An Hiệp mặc dù nhìn có chút lãnh đạm, nhưng kỳ thực tâm địa rất lương thiện, thấy mặt Trình Hi đỏ lên thì vội vàng an ủi:
- Chuyện này không có gì đâu, thật sự không có gì mà. Trình tỷ tỷ, mẫu thân của muội cũng thường hay giao thiệp với các di nương, chuyện trò vui vẻ, thân thiết lắm.
An Hiệp lời vừa ra khỏi miệng thì cảm thấy rất không thích hợp nên ngượng ngùng nói:
- Cái đó, là thế này, Trình gia không phải là nhà ngoại của ngũ cữu cữu muội sao? Mẹ muội kính trọng ngũ cữu cữu, dĩ nhiên là đặc biệt thân thiết với Trình gia rồi.
Mặc dù là di nương của Trình gia đến nhà nhưng cũng được xem như khách quý mà tiếp đãi, không hề lạnh nhạt, xa cách.
An Hiệp một lòng muốn an ủi Trình Hi, nhưng vì tuổi tác còn nhỏ nên khuyên giải không có chừng mực, nói ra không ít lời ngốc nghếch. A Trì hiểu rõ nội tình của Trình gia nên chỉ yên lặng đưa chén trà nóng cho Trình Hi:
- Tỷ tỷ, uống đi cho ấm miệng.
Có nói gì cũng vô dụng, chuyện của Trình gia, quả thực là khó giải quyết.
Thu di nương có thể ra khỏi cửa Trình gia để đến Tây Viên làm khách, dĩ nhiên không phải là ý của Trình phu nhân, thậm chí cũng không phải là ý của Trình ngự sử. Trình ngự sử là người trên quan trường nên phân biệt lợi hại rất rõ ràng. Thiếp thất thì có thể cưng chiều, có thể tặng trang sức vàng ngọc để làm nàng ta vui, có thể lưu luyến bịn rịn ở nơi không người, nhưng không thể đi ngược với luân thường, làm những chuyện khiến người ta chỉ trích. Thu di nương sở dĩ có thể như vậy, chỗ dựa của bà ta không phải là Trình ngự sử, mà là mẫu thân của Trình ngự sử - Trình lão phu nhân.
Trình lão phu nhân và Thu di nương có họ hàng? Không, không hề. Bằng hữu? Cũng không phải, Thu di nương trước khi vào Trình phủ, cùng bà không hề quen biết. Trình lão phu nhân rất thích Thu di nương? Cũng không phải nốt, Thu di nương quyến rũ bắn ra tứ phía, Trình lão phu nhân có thể thích mới là lạ.
Trình lão phu nhân sở dĩ làm mọi cách giúp đỡ Thu di nương, chẳng qua là cố tình đối nghịch với con dâu. Cuộc sống của Trình lão phu nhân lúc còn trẻ trôi qua không được tốt, trượng phu không quan tâm, mẹ chồng thì nghiêm khắc. Vì thế sau khi trở thành mẹ chồng, bà cũng không muốn cuộc sống của con dâu mình trôi qua dễ chịu nên cứ luôn gây phiền phức cho con dâu. Thu di nương chỉ là một trong số những công cụ để bà thể hiện sự ghét bỏ con dâu của mình.
Lão phu nhân lớn tuổi, sức khỏe không còn được tốt như trước, tính khí lại càng trở nên thất thường, Trình gia từ trên xuống dưới không có ai dám đắc tội với bà. Trình phu nhân nếu quả thật bị oan ức thì Trình ngự sử sẽ nhẹ nhàng an ủi:
- Hiếu đạo lớn hơn trời. Phu nhân tốt, những oan ức của nàng ta đều biết, hôm khác ta sẽ chịu tội với phu nhân.
Trình phu nhân cũng không biết phải làm sao với mẹ chồng, bởi vậy, Trình gia thỉnh thoảng sẽ có chút ít chuyện không hợp với quy củ. May mà những nhà thường xuyên qua lại đều hiểu được tình hình, cũng vì đây là việc hiếu thuận với mẹ chồng nên bạn bè, thân thích đều thông cảm.
Đợi đến khi tâm tình của Trình Hi thoáng bình phục lại, A Trì mới khuyên giải:
- Tỷ tỷ nên thấy may mắn, Thu di nương chỉ sinh ra một nữ nhi mà không có sinh nhi tử. Nếu bà ấy mà có nhi tử, đó mới thật sự là tai họa.
Thử nghĩ xem, trước mắt cũng không phải là tình huống xấu nhất, còn có chỗ đáng mừng.
Ở thời đại này, nhi tử và nữ nhi có sự phân biệt rất lớn. Nhi tử là người nhà, còn nữ nhi là người ngoài, rất nhiều người quan niệm rằng nuôi nữ nhi là nuôi dùm cho nhà người khác. Theo quan điểm về lợi ích, quả thật là như vậy. Đây là xã hội nông nghiệp, sức sản xuất thấp, vất vả, cực khổ nuôi lớn một nữ nhi nhưng sau đó lại phải gả đến nhà người ta, vì nhà người ta mà cực khổ thì không phải là uổng công nuôi sao.
Ngay cả con cái của Hoàng đế cũng vậy, con cháu của nhi tử thì có thể được phong từ thân vương, quận vương, trấn quốc tướng quân, phụ quốc tướng quân, phụ quốc trung úy cho tới phụng quốc trung úy. Còn con cái của nữ nhi thì không có bất kỳ phong hào nào, nếu có thì cũng là trường hợp đặc biệt, chứ không phải là thông lệ.
Còn trong gia đình bình thường, nữ nhi dù có gả đến gia đình tốt hay có tiền đồ thế nào đi nữa thì mẫu thân cũng không được phong thưởng cáo mệnh. Nhưng nhi tử thì lại khác, thứ tử nếu làm quan, dựa theo phẩm cấp mà có thể thỉnh cầu phong tặng cho mẫu thân mình, khiến thân phận của mẫu thân được thay đổi to lớn.
* Thời nhà Minh, Thanh, thê tử của các quan văn võ thường được phong làm cáo mệnh và sắc mệnh; thê tử quan ngũ phẩm trở lên thì được phong cáo mệnh, gọi là cáo phong; còn thê tử quan từ lục phẩm trở xuống thì được phong sắc mệnh, gọi là sắc phong.
Trình Hi biết rõ A Trì và An Hiệp là có ý tốt nên miễn cưỡng cười nói:
- A Trì và Hiệp nhi đều nói có đạo lý, tỷ tỷ trong lòng hiểu rõ.
An Hiệp và nàng cùng nhau tán gẫu, A Trì đưa tay khẽ gảy lên dây đàn, tiếng đàn du dương, thấm vào lòng người.
Ba người ở trong noãn các hồi lâu, An Hiệp sai thị nữ sang nhà chính nghe ngóng vài lần thì đều được báo lại là “Thu di nương vẫn còn ở đó, cùng với phu nhân trò chuyện rất vui vẻ.” Khuôn mặt của An Hiệp đỏ lên, mẹ, người giỏi lắm.
Khó khăn lắm mới đợi được thị nữ báo lại là “Thu di nương đi thăm Trình nhị tiểu thư rồi”, An Hiệp mới phấn chấn tinh thần lên:
- Trình tỷ tỷ, Từ tỷ tỷ, chúng ta về thôi.
Ba người quay lại nhà chính, A Trì đưa thiệp mời ra, uyển chuyển nói mấy câu, ý tứ là “mời nhất định phải ghé chơi”, Trương Khế tính tình hoạt bát, năng động nên vui vẻ đáp ứng.
A Trì đứng dậy cáo từ, An Hiệp lôi kéo nàng không tha:
- Từ tỷ tỷ, Tàng Thư Các nhà tỷ có sách về trị thủy, đúng không? Muội muốn mượn đọc.
Trình Hi cũng tham gia náo nhiệt:
- Tỷ cũng muốn mượn đọc ít sách du ký nữa.
A Trì khinh thường:
- Nữ tử không lo việc chính mà đọc sách cái gì.
Thấy Trình Hi muốn đánh tới, An Hiệp cũng giơ quả đấm nhỏ lên thì vội nói:
- Được được được, mời mời mời.
Ba người cười cười nói nói, xin phép Trương Khế rồi ra khỏi Tây Viên, chạy đến Từ gia.
Trong phòng khách Tây Viên, Trình Bạch dậm chân:
- Sao mẹ lại tới đây?
Mẹ không nói tiếng nào mà chạy tới đây như vậy, là tới để phá đám con sao? Thu di nương hừ một tiếng:
- Ta sao lại không thể tới?
Trình Bạch ngẩn người, mệt mỏi ngồi xuống mép giường, sâu kín thở dài. Mình ở Tây Viên tốn nhiều công sức như vậy, mới làm cho mọi người đều khen ngợi, yêu thích, nhưng di nương cứ tới như vậy sẽ gây thêm bao nhiêu là lúng túng, khó xử. Thân phận thứ nữ có thấp kém đi nữa cũng là chủ tử chính thống, có thể ra cửa gặp người, nhưng di nương thì không phải, di nương chỉ có thể lặng lẽ sống ở hậu trạch mà thôi.
Thu di nương cố nhịn xuống sự khó chịu ở trong lòng, chân thành ngồi xuống cạnh Trình Bạch:
- Nha đầu ngốc, mẹ là người không biết tính toán vậy sao? Mẹ đã hỏi thăm rõ ràng rồi, ngoại tổ mẫu của Ngụy quốc công kia là thiếp của Mạnh gia, hiện đang sống chung với Bình Bắc hầu phu nhân, phụ tử Bình Bắc hầu đều đối với bà ấy rất tôn kính.
Hoa Sơn lão nhân ôm bụng cười to, vui vẻ. Tiểu tử này rõ ràng ngay cả thực đơn cũng tỉ mỉ xem xét từng món, hoa tươi trong sảnh thì đích thân dẫn người đi trang trí, hành hạ người ta chuyển tới chuyển lui một trận. Vậy mà còn nói cái gì mà láng giềng thân thiết nữa chứ, quá buồn cười.
Trương Mại chỉ cười cười không nói, Hoa Sơn lão nhân thấy vậy thì trong lòng ngứa ngáy. A Mại từ nhỏ đến lớn chưa từng thích cô nương nhà ai, nên chuyện nhi nữ tình trường, tiểu tử thúi này làm sao mà biết. Dù sao tiểu cô nương cũng còn nhỏ, không vội không vội, đồ tôn ngoan, con cứ từ từ mà học.
Hoa Sơn lão nhân lại viết thư cho Trương Tịnh, căn dặn đệ tử đắc ý của mình: “A Tịnh, làm thế nào để cưới vợ, con dạy cho A Mại đi. Bản lãnh cưới vợ của con rất tốt, nhất định phải đời đời truyền lại, hơn nữa còn phải càng ngày càng phát triển.”
Hoa Sơn lão nhân viết xong thư, cười hì hì xem lại hai lần, tự tay phong kín lại, rồi giao cho Thanh Tùng. Thanh Tùng tươi cười:
- Con đi gửi bồ câu đưa thư liền, Hầu gia ngày kia là có thể nhận được. Lão gia tử, Thanh Tùng xưa nay làm việc luôn rất thỏa đáng, ngài cứ yên tâm.
Nói rồi, hắn cúi đầu khom lưng, cầm thư đi ra ngoài.
Vài ngày sau, sáng sớm Từ gia đã đưa thiếp mời đáp lễ sang Tây Viên “Kính mời quý phủ ghé qua để hai phủ cùng nhau ăn bữa cơm, uống chén rượu nhạt.” Thiếp mời sang trọng được làm bằng giấy sáp* mạ vàng rực rỡ, màu sắc trang nhã, tinh xảo quý giá.
* Giấy sáp là loại giấy được bôi sáp, chuyên dùng để viết thư pháp
A Trì qua Tây Viên gặp Trình Hi, thiếp mời cũng do nàng đích thân đưa tới. Thị nữ của Tây Viên tiếp đón rất ân cần, mời A Trì lên kiệu nhỏ, đưa nàng một mạch đến trước cửa thùy hoa mới ngừng lại. Khi xuống kiệu, A Trì chỉ cần đi thêm một đoạn nữa là đến nhà chính.
Điều làm A Trì bất ngờ chính là Tây Viên hiện đang có khách. Mùa đông lớn thế này, bạn cũ của Trương Khế ở Nam Kinh lại không nhiều lắm nên A Trì cứ nghĩ là chỉ gặp Trình Hi và mẹ con An Hiệp, nhiều lắm là ghé “thăm” Trình Bạch còn đang dưỡng thương, chứ không nghĩ đến sẽ gặp một vị phu nhân xa lạ.
Trương Khế ngồi ở vị trí chủ nhà, mặc chiếc áo dài bằng lụa hoa màu xanh lam có viền lông chồn trắng và chiếc váy gấm màu đỏ thẫm cũng viền lông chồn trắng, mặt mày rạng rỡ căn dặn A Trì:
- Đứa trẻ ngoan, đều là nữ nhân trong nhà, không cần đa lễ.
Trình Hi và An Hiệp cũng cười đứng dậy, cùng A Trì hành lễ gặp mặt. An Hiệp vẫn thanh tú, thoát tục như mọi ngày, còn Trình Hi tuy vẫn đoan trang, khéo léo nhưng nụ cười trên mặt lại có chút gì đó gượng gạo, mất tự nhiên.
Ngồi trên ghế đối diện Trương Khế là một vị mỹ phụ trung niên có ngoại hình xinh đẹp. Làn da của bà trắng như băng tuyết lại mềm mại, mịn màng như đồ sứ thượng hạng. Dung nhan của bà mỹ lệ như tranh vẽ, tuy đã ngoài ba mươi tuổi nhưng vẫn xinh đẹp động lòng người.
Trình Hi cắn chặt môi, trong mắt hiện lên vẻ xấu hổ và giận dữ. A Trì âm thầm nhìn vẻ mặt của Trình Hi thì có chút hiểu ra. Lại nhìn về phía mỹ phụ kia, dung nhan cùng Trình Bạch có nhiều điểm giống nhau thì lại càng minh bạch.
Trương Khế nhiệt tình giới thiệu:
- Đứa trẻ ngoan, đây là mẫu thân của nhị tiểu thư Trình gia, Thu di nương.
Đôi chân mày thanh tú của An Hiệp nhăn lại khinh thường, còn Trình Hi trong nháy mắt đỏ bừng cả khuôn mặt, A Trì chỉ khẽ mỉm cười, lễ phép gọi một tiếng “Thu di nương”.
Một người thì tuổi còn nhỏ, căn bản không đáng lo; người thứ hai là vị đại tiểu thư này thì mẫu thân có dung mạo bình thường, đi theo xách giày cho khuê nữ của ta cũng không xứng; còn người thứ ba là nha đầu này của Từ gia tuy chưa trưởng thành nhưng cũng rất có phong thái, tiếc là quá xấc láo, gặp trưởng bối mà cũng chỉ hơi cúi đầu, ngay cả thắt lưng cũng không cúi xuống một chút, lễ nghi còn kém quá. Nữ tử vừa có dung mạo khuynh thành lại vừa khiêm tốn lễ độ chỉ có mỗi khuê nữ của ta thôi. Mỹ phụ trung niên Thu di nương mỉm cười nhìn ba vị cô nương trước mắt, càng nhìn càng thấy Trình Bạch là người tốt nhất, không có chút khuyết điểm nào.
Trương Khế khách sáo nói lời khen ngợi với Thu di nương:
- Nhị tiểu thư tính tình thùy mị, nữ công lại giỏi, quả thực làm cho người ta yêu mến. Không dối gạt gì chứ, nhị tiểu thư ở Tây Viên, không ai là không khen nó. Hôm trước nó có thêu cho ta một chiếc khăn tay, chiếc khăn đó quả thực rất đẹp, khiến người ta không rời mắt được. Hài tử này không biết là đã tốn bao nhiêu công sức mới làm ra được, vất vả cho nó rồi.
Thu di nương mất tự nhiên cười:
- Chân nó bị thương nên cần phải nằm nghỉ ngơi, dù sao cũng không có việc gì nên làm một ít nữ công để tiêu khiển, chứ có gì đâu? Phu nhân là trưởng bối, ngàn vạn lần đừng khách khí với nó, đây vốn là chuyện nó phải làm. Nó ở Tây Viên dưỡng thương, đã làm phiền đến phu nhân nhiều rồi, ta thật sự vô cùng áy náy.
An Hiệp thật sự chịu không nổi nữa, lôi kéo A Trì và Trình Hi cười nói:
- Hai vị tỷ tỷ, cho các tỷ xem thứ này hay lắm, đi theo muội.
Trương Khế trước giờ đều nuông chiều nàng, vội nói:
- Nhanh đi chơi đi, chúng ta cùng nhau nói chút ít chuyện nhà, chỉ làm cho bọn nhóc các ngươi nghe thêm chán mà thôi.
A Trì cùng Trình Hi giả bộ từ chối một lúc, rồi theo An Hiệp ra khỏi nhà chính, đi tới noãn các ngồi. An Hiệp sai nha hoàn chuẩn bị trà và điểm tâm ngon, rồi bảo bọn họ lui xuống. Trình Hi vừa xấu hổ vừa tức giận:
- Nào có di nương nhà ai đường đường chính chính ra ngoài làm khách chứ? Di nương nhà chúng ta thật biết làm tăng thể diện cho Trình gia mà.
Đã mất mặt còn đến nhà thân thích nữa, thật là xấu hổ muốn chết.
An Hiệp mặc dù nhìn có chút lãnh đạm, nhưng kỳ thực tâm địa rất lương thiện, thấy mặt Trình Hi đỏ lên thì vội vàng an ủi:
- Chuyện này không có gì đâu, thật sự không có gì mà. Trình tỷ tỷ, mẫu thân của muội cũng thường hay giao thiệp với các di nương, chuyện trò vui vẻ, thân thiết lắm.
An Hiệp lời vừa ra khỏi miệng thì cảm thấy rất không thích hợp nên ngượng ngùng nói:
- Cái đó, là thế này, Trình gia không phải là nhà ngoại của ngũ cữu cữu muội sao? Mẹ muội kính trọng ngũ cữu cữu, dĩ nhiên là đặc biệt thân thiết với Trình gia rồi.
Mặc dù là di nương của Trình gia đến nhà nhưng cũng được xem như khách quý mà tiếp đãi, không hề lạnh nhạt, xa cách.
An Hiệp một lòng muốn an ủi Trình Hi, nhưng vì tuổi tác còn nhỏ nên khuyên giải không có chừng mực, nói ra không ít lời ngốc nghếch. A Trì hiểu rõ nội tình của Trình gia nên chỉ yên lặng đưa chén trà nóng cho Trình Hi:
- Tỷ tỷ, uống đi cho ấm miệng.
Có nói gì cũng vô dụng, chuyện của Trình gia, quả thực là khó giải quyết.
Thu di nương có thể ra khỏi cửa Trình gia để đến Tây Viên làm khách, dĩ nhiên không phải là ý của Trình phu nhân, thậm chí cũng không phải là ý của Trình ngự sử. Trình ngự sử là người trên quan trường nên phân biệt lợi hại rất rõ ràng. Thiếp thất thì có thể cưng chiều, có thể tặng trang sức vàng ngọc để làm nàng ta vui, có thể lưu luyến bịn rịn ở nơi không người, nhưng không thể đi ngược với luân thường, làm những chuyện khiến người ta chỉ trích. Thu di nương sở dĩ có thể như vậy, chỗ dựa của bà ta không phải là Trình ngự sử, mà là mẫu thân của Trình ngự sử - Trình lão phu nhân.
Trình lão phu nhân và Thu di nương có họ hàng? Không, không hề. Bằng hữu? Cũng không phải, Thu di nương trước khi vào Trình phủ, cùng bà không hề quen biết. Trình lão phu nhân rất thích Thu di nương? Cũng không phải nốt, Thu di nương quyến rũ bắn ra tứ phía, Trình lão phu nhân có thể thích mới là lạ.
Trình lão phu nhân sở dĩ làm mọi cách giúp đỡ Thu di nương, chẳng qua là cố tình đối nghịch với con dâu. Cuộc sống của Trình lão phu nhân lúc còn trẻ trôi qua không được tốt, trượng phu không quan tâm, mẹ chồng thì nghiêm khắc. Vì thế sau khi trở thành mẹ chồng, bà cũng không muốn cuộc sống của con dâu mình trôi qua dễ chịu nên cứ luôn gây phiền phức cho con dâu. Thu di nương chỉ là một trong số những công cụ để bà thể hiện sự ghét bỏ con dâu của mình.
Lão phu nhân lớn tuổi, sức khỏe không còn được tốt như trước, tính khí lại càng trở nên thất thường, Trình gia từ trên xuống dưới không có ai dám đắc tội với bà. Trình phu nhân nếu quả thật bị oan ức thì Trình ngự sử sẽ nhẹ nhàng an ủi:
- Hiếu đạo lớn hơn trời. Phu nhân tốt, những oan ức của nàng ta đều biết, hôm khác ta sẽ chịu tội với phu nhân.
Trình phu nhân cũng không biết phải làm sao với mẹ chồng, bởi vậy, Trình gia thỉnh thoảng sẽ có chút ít chuyện không hợp với quy củ. May mà những nhà thường xuyên qua lại đều hiểu được tình hình, cũng vì đây là việc hiếu thuận với mẹ chồng nên bạn bè, thân thích đều thông cảm.
Đợi đến khi tâm tình của Trình Hi thoáng bình phục lại, A Trì mới khuyên giải:
- Tỷ tỷ nên thấy may mắn, Thu di nương chỉ sinh ra một nữ nhi mà không có sinh nhi tử. Nếu bà ấy mà có nhi tử, đó mới thật sự là tai họa.
Thử nghĩ xem, trước mắt cũng không phải là tình huống xấu nhất, còn có chỗ đáng mừng.
Ở thời đại này, nhi tử và nữ nhi có sự phân biệt rất lớn. Nhi tử là người nhà, còn nữ nhi là người ngoài, rất nhiều người quan niệm rằng nuôi nữ nhi là nuôi dùm cho nhà người khác. Theo quan điểm về lợi ích, quả thật là như vậy. Đây là xã hội nông nghiệp, sức sản xuất thấp, vất vả, cực khổ nuôi lớn một nữ nhi nhưng sau đó lại phải gả đến nhà người ta, vì nhà người ta mà cực khổ thì không phải là uổng công nuôi sao.
Ngay cả con cái của Hoàng đế cũng vậy, con cháu của nhi tử thì có thể được phong từ thân vương, quận vương, trấn quốc tướng quân, phụ quốc tướng quân, phụ quốc trung úy cho tới phụng quốc trung úy. Còn con cái của nữ nhi thì không có bất kỳ phong hào nào, nếu có thì cũng là trường hợp đặc biệt, chứ không phải là thông lệ.
Còn trong gia đình bình thường, nữ nhi dù có gả đến gia đình tốt hay có tiền đồ thế nào đi nữa thì mẫu thân cũng không được phong thưởng cáo mệnh. Nhưng nhi tử thì lại khác, thứ tử nếu làm quan, dựa theo phẩm cấp mà có thể thỉnh cầu phong tặng cho mẫu thân mình, khiến thân phận của mẫu thân được thay đổi to lớn.
* Thời nhà Minh, Thanh, thê tử của các quan văn võ thường được phong làm cáo mệnh và sắc mệnh; thê tử quan ngũ phẩm trở lên thì được phong cáo mệnh, gọi là cáo phong; còn thê tử quan từ lục phẩm trở xuống thì được phong sắc mệnh, gọi là sắc phong.
Trình Hi biết rõ A Trì và An Hiệp là có ý tốt nên miễn cưỡng cười nói:
- A Trì và Hiệp nhi đều nói có đạo lý, tỷ tỷ trong lòng hiểu rõ.
An Hiệp và nàng cùng nhau tán gẫu, A Trì đưa tay khẽ gảy lên dây đàn, tiếng đàn du dương, thấm vào lòng người.
Ba người ở trong noãn các hồi lâu, An Hiệp sai thị nữ sang nhà chính nghe ngóng vài lần thì đều được báo lại là “Thu di nương vẫn còn ở đó, cùng với phu nhân trò chuyện rất vui vẻ.” Khuôn mặt của An Hiệp đỏ lên, mẹ, người giỏi lắm.
Khó khăn lắm mới đợi được thị nữ báo lại là “Thu di nương đi thăm Trình nhị tiểu thư rồi”, An Hiệp mới phấn chấn tinh thần lên:
- Trình tỷ tỷ, Từ tỷ tỷ, chúng ta về thôi.
Ba người quay lại nhà chính, A Trì đưa thiệp mời ra, uyển chuyển nói mấy câu, ý tứ là “mời nhất định phải ghé chơi”, Trương Khế tính tình hoạt bát, năng động nên vui vẻ đáp ứng.
A Trì đứng dậy cáo từ, An Hiệp lôi kéo nàng không tha:
- Từ tỷ tỷ, Tàng Thư Các nhà tỷ có sách về trị thủy, đúng không? Muội muốn mượn đọc.
Trình Hi cũng tham gia náo nhiệt:
- Tỷ cũng muốn mượn đọc ít sách du ký nữa.
A Trì khinh thường:
- Nữ tử không lo việc chính mà đọc sách cái gì.
Thấy Trình Hi muốn đánh tới, An Hiệp cũng giơ quả đấm nhỏ lên thì vội nói:
- Được được được, mời mời mời.
Ba người cười cười nói nói, xin phép Trương Khế rồi ra khỏi Tây Viên, chạy đến Từ gia.
Trong phòng khách Tây Viên, Trình Bạch dậm chân:
- Sao mẹ lại tới đây?
Mẹ không nói tiếng nào mà chạy tới đây như vậy, là tới để phá đám con sao? Thu di nương hừ một tiếng:
- Ta sao lại không thể tới?
Trình Bạch ngẩn người, mệt mỏi ngồi xuống mép giường, sâu kín thở dài. Mình ở Tây Viên tốn nhiều công sức như vậy, mới làm cho mọi người đều khen ngợi, yêu thích, nhưng di nương cứ tới như vậy sẽ gây thêm bao nhiêu là lúng túng, khó xử. Thân phận thứ nữ có thấp kém đi nữa cũng là chủ tử chính thống, có thể ra cửa gặp người, nhưng di nương thì không phải, di nương chỉ có thể lặng lẽ sống ở hậu trạch mà thôi.
Thu di nương cố nhịn xuống sự khó chịu ở trong lòng, chân thành ngồi xuống cạnh Trình Bạch:
- Nha đầu ngốc, mẹ là người không biết tính toán vậy sao? Mẹ đã hỏi thăm rõ ràng rồi, ngoại tổ mẫu của Ngụy quốc công kia là thiếp của Mạnh gia, hiện đang sống chung với Bình Bắc hầu phu nhân, phụ tử Bình Bắc hầu đều đối với bà ấy rất tôn kính.
Bình luận truyện