Cô Thành Bế
Quyển 6 - Chương 1: Ngự sử
1. Ngự sử
Ta chuyển cáo mong muốn của công chúa với Miêu thục nghi, nghe xong, bà cười: “Nó mà chịu học tử tế ấy à? Chắc chắn là nhăng nhít được hai ngày rồi lại vứt ra sau đầu, chẳng động đến nữa cho mà xem.”
Nói thì nói vậy nhưng bà vẫn đề cập việc này với hoàng hậu, hoàng hậu bèn sai người chọn nhạc sư thiện tấu không hầu dạy cho công chúa. Kết quả hoàn toàn nằm ngoài dự liệu của Miêu thục nghi, kể từ khi bắt đầu học đàn, không ngày nào công chúa không tập, còn coi đó là chuyện quan trọng nhất, cơ hồ dành toàn bộ thời gian rảnh rỗi cho không hầu, thế nên chỉ mấy tháng sau, nàng đã có thể đàn rất ra dáng.
Thoạt đầu, công chúa không nhạy cảm lắm với chuẩn âm, có lần nàng một mình luyện tập, ta đứng bên cạnh nhắc sơ rằng có mấy dây hình như chỉnh chưa đúng, nàng bèn chỉnh từng chút một, bảo ta nghe giúp mình. Sau, mỗi lần luyện tập đều đòi ta xác nhận chuẩn âm trước, để thuận tiện hơn, ta tìm một cây sáo, học thang âm cơ bản, lúc nàng chỉnh dây thì thổi âm tương ứng cho nàng tham khảo. Công chúa rất hài lòng với cách dạy âm này, lại hào hứng kiến nghị ta học thổi sáo, tương lai đệm nhạc cho mình.
Ta biết nàng rất mong đợi một ngày có thể hợp tấu cùng Tào Bình, trước đó có thể sẽ lấy ta làm đối tượng luyện tập. Đối với ta, dự tính ấy cũng chẳng lấy gì làm khoái chá, song vẫn tiếp nhận đề nghị của nàng, học sáo với nhạc sư.
Chỉ cần nàng vui là được.
Kim thượng rất hứng thú với chuyện công chúa học không hầu, ba phen mấy bận muốn xem công chúa diễn tấu mà công chúa mãi chưa chịu bằng lòng, đang luyện tập mà kim thượng đột ngột giá đáo, nàng cũng sẽ lập tức ngừng lại, không cho phụ thân nghe tiếng đàn không thuần thục của mình.
“Đợi con gái đàn kha khá bùi tai rồi sẽ mời cha tới nghe.” Nàng nói với kim thượng.
Tháng Tám năm Hoàng Hựu thứ ba, vào sinh nhật Miêu thục nghi, dưới sự yêu cầu của mẫu thân, rốt cuộc nàng cũng lấy đủ dũng khí, chuẩn bị diễn tấu không hầu dâng phụ thân sau bữa tiệc trưa ở Nghi Phượng Các.
Nhưng hôm ấy, đợi mãi đến chính ngọ mà vẫn chưa thấy kim thượng giá lâm. Mấy nương tử tới đây chúc thọ Miêu thục nghi chờ lâu đều nhìn nhau, tràn ngập nghi hoặc. Cuối cùng, Du sung nghi không nhịn được nói ra: “Không phải là tan triều xong lại bị Ninh Hoa Điện mời đi rồi đấy chứ?”
Miêu thục nghi cười gượng: “Hôm qua quan gia đã bằng lòng tới xem công chúa đàn không hầu… Dẫu không cho ta mặt mũi thì chuyện của con gái ngài vẫn sẽ để ý.”
Mặc dù nói vậy, song có vẻ bà cũng chẳng quá chắc chắn, sau cùng vẫn kêu Trương Thừa Chiếu, bảo hắn đi Thùy Củng Điện nơi kim thượng lên triều hôm nay xem thử. Chốc sau, Trương Thừa Chiếu trở về, nói quan gia vẫn đang nghị sự cùng quần thần trong điện.
Miêu thục nghi thở phào, cười với chư nương tử: “Chẳng biết đám quan lại này lại không cho quan gia làm việc gì đây, nấn ná lâu quá thể.”
Trương Thừa Chiếu bẩm tiếp: “Thần thấy Trương quý phi sai một tiểu hoàng môn đợi sau bình phong trong Thùy Củng Điện, liệu rằng việc nghị sự hôm nay có liên quan tới nhà mẹ đẻ của quý phi.”
Chư nương tử tức khắc trao đổi ánh mắt.
“Chẳng lẽ cô ả lại xúi bẩy quan gia thăng quan cho bác trai mình, làm hại quan gia hôm nay lên điện cũng bị Bao Chửng phun nước bọt đầy mặt?”
Chư nương tử nghe thấy đều phì cười.
Kể từ bận trước bác trai Trương quý phi Trương Nghiêu Tá được bổ nhiệm làm tam ty sứ, chấp chưởng quyền hành tài chính, chư thần rất bất mãn, ngôn quan đã nhiều lần dâng sớ vì chuyện này. Tháng Tám năm ngoái, thị ngự sử tri tạp sự Hà Đàm lấy lí do phụng dưỡng mẹ già, tự xin ra ngoài tri Hán Châu. Trước khi đi đã dâng sớ vạch tội Trương Nghiêu Tá, nói ông ta đột ngột được sủng dụng chỉ là bởi có thân thích ở hậu cung chứ chẳng phải có năng lực thực sự. Tam ty sứ quyền cao chức trọng, thăng lên nữa chính là cương vị tể chấp nhị phủ. Hà Đàm chỉ ra, bổ nhiệm Trương Nghiêu Tá làm tam ty sứ đã là tham gia vào chính sự, nếu vào nhị phủ ắt khó dẹp yên thiên hạ phê bình. Cuối cùng, y khuyên kim thượng lấy xã tắc làm trọng, nên đối đãi với Trương Nghiêu Tá như với Lý Dụng Hòa, chỉ lấy phú quý không mượn thực quyền, chớ vì sủng ái một người mà mất lòng thiên hạ.
Kim thượng bèn nảy ra ý định bãi chức tam ty sứ của Trương Nghiêu Tá, Trương quý phi dò được ý ngài, liền một lần nữa xin chức cho bác trai, muốn kim thượng phong Trương Nghiêu Tá làm tuyên huy sứ.
Tuyên huy sứ cũng là một chức quan cực kỳ quan trọng, dưới xu mật sứ, trên xu mật phó sứ, tổng quản chư ty đại nội, ba ban điện tiền và danh tịch nội thị, cùng các sự vụ bổ nhiệm điều chuyển, tố giác vạch tội. Ngoài ra, các nghi lễ cúng tế, triều hội, tiệc rượu cùng chi phí sử dụng cho những dịp này và vật phẩm tiến cống trong ngoài cũng do Tuyên huy viện kiểm tra. Đó là một vị trí đáng kính bổng lộc cao, hơn nữa còn có thể mượn cơ hội tổng quản nội chư ty can thiệp vào sự vụ trong cung, bởi nguyên nhân ấy nên Trương quý phi mới ra sức khuyên kim thượng phong bác trai ả làm tuyên huy sứ.
Sau, kim thượng rốt cuộc bằng lòng. Ngày tuyên chiếu điều quan, Trương quý phi tiễn ngài tới tận trước cửa đại điện, xoa lưng ngài dặn đi dặn lại: “Quan gia đừng quên chuyện tuyên huy sứ hôm nay đấy nhé.” Kim thượng cũng luôn miệng đáp lời, lên điện tuyên bố bãi chức tam ty sứ của Trương Nghiêu Tá, đổi sang phong ông ta làm tuyên huy nam viện sứ, hoài khang tiết độ sứ, cảnh linh cung sứ và đồng quần mục chế trí sứ. Không ngờ vừa hạ chỉ đã làm dậy lên một hồi sóng to gió lớn.
Rất nhiều quan viên tỏ ý phản đối trên điện, kim thượng bỏ ngoài tai. Sau khi bãi triều, ngự sử trung thừa Vương Cử Chính giữ bách quan chư ty lên triều trước đó lại đi gặp mặt can gián hoàng đế, cũng suất lĩnh tất thảy quan viên Ngự sử đài và gián quan Gián viện lên điện khuyên can.
Trước nay chư ty luôn luân phiên lên điện nghị sự, không phải ai cũng đến mỗi ngày, chuyến này đài gián liên hiệp lên điện khuyên can tập thể là việc trăm năm khó gặp. Kim thượng đã sẵn bực dọc mà Vương Cử Chính, Bao Chửng, điện trung thị ngự sử Trương Trạch Hành, điện trung thị ngự sử lý hành Đường Giới và gián quan Trần Húc, Ngô Khuê còn thay nhau tiến lên, cao giọng khuyên ngài thu hồi mệnh lệnh đã ban, tư thái không đạt được mục đích nhất định sẽ không thôi. Trong đó, lời lẽ của Bao Chửng là quyết liệt nhất, mắng thẳng Trương Nghiêu Tá “không biết xấu hổ, là vết nhơ của triều đình, quỷ sứ giữa ban ngày”, rồi đem đạo lý ra thuyết phục kim thượng: “Chức tước phong thưởng là dành cho quan lại thiên hạ, không thích hợp thăng tấn cho thân thích hậu cung, kẻ xoàng xĩnh tầm thường lại được ân sủng hậu sẽ khiến trung thần nghĩa sĩ lạnh lòng nản chí.”
Ông nói một hơi liền tù tì mấy trăm lời, cảm xúc kích động, vừa nói vừa tiến tới trước ngự tọa, nước bọt văng thẳng lên mặt hoàng đế. Kim thượng không tiện tránh né, trước mặt bao người mà giơ tay áo lên che cũng không hay, buộc lòng nhẫn nhịn. Vất vả chờ đến khi ông nói xong mới đập bàn, vứt xuống một câu: “Về sau đài gián lên điện phải báo trung thư xin ý chỉ trước.” rồi lạnh mặt rời đi.
Trương quý phi đã sai tiểu hoàng môn canh chừng sau điện từ trước nên biết chuyện Bao Chửng mạo phạm can gián, vội ra nghênh kim thượng bái lạy tạ tội. Bấy giờ kim thượng mới giơ tay áo lau mặt, trách cứ ả: “Ban nãy Bao Chửng xông lên trước nói, phun nước bọt vào thẳng mặt ta. Nàng chỉ biết đòi mỗi tuyên huy sứ, tuyên huy sứ, chẳng lẽ lại không biết Bao Chửng là ngự sử sao?”
Câu ấy ra khỏi miệng lại thành danh ngôn truyền khắp thiên hạ. Sau đó, kim thượng tuyên bố bãi chức tuyên huy nam viện sứ và cảnh linh cung sứ của Trương Nghiêu Tá, đồng thời bổ sung thêm một ví dụ chứng minh cho mỹ danh chịu nghe can gián của ngài. Ngoài ra, việc này cũng tăng thêm trò cười cho chư nương tử mỗi bữa nhắc đến Trương quý phi.
Nhưng giờ khắc này trong Nghi Phượng Các, hai câu tiếp theo Trương Thừa Chiếu bẩm lại khiến nụ cười của chư nương tử cứng lại trong nháy mắt: “Nói không chừng Du nương tử đoán trúng thật đó ạ. Vừa rồi thần tới Thùy Củng Điện, lúc tới gần bình phong đại điện có nghe thấy đại thần trên điện liên tục nhắc đến ‘tuyên huy nam viện sứ’, hình như cũng có ai đó nói Trương Nghiêu Tá thế này thế kia, có thể quan gia lại đang lần nữa cân nhắc điều chuyển Trương Nghiêu Tá làm tuyên huy sứ.”
Ta chuyển cáo mong muốn của công chúa với Miêu thục nghi, nghe xong, bà cười: “Nó mà chịu học tử tế ấy à? Chắc chắn là nhăng nhít được hai ngày rồi lại vứt ra sau đầu, chẳng động đến nữa cho mà xem.”
Nói thì nói vậy nhưng bà vẫn đề cập việc này với hoàng hậu, hoàng hậu bèn sai người chọn nhạc sư thiện tấu không hầu dạy cho công chúa. Kết quả hoàn toàn nằm ngoài dự liệu của Miêu thục nghi, kể từ khi bắt đầu học đàn, không ngày nào công chúa không tập, còn coi đó là chuyện quan trọng nhất, cơ hồ dành toàn bộ thời gian rảnh rỗi cho không hầu, thế nên chỉ mấy tháng sau, nàng đã có thể đàn rất ra dáng.
Thoạt đầu, công chúa không nhạy cảm lắm với chuẩn âm, có lần nàng một mình luyện tập, ta đứng bên cạnh nhắc sơ rằng có mấy dây hình như chỉnh chưa đúng, nàng bèn chỉnh từng chút một, bảo ta nghe giúp mình. Sau, mỗi lần luyện tập đều đòi ta xác nhận chuẩn âm trước, để thuận tiện hơn, ta tìm một cây sáo, học thang âm cơ bản, lúc nàng chỉnh dây thì thổi âm tương ứng cho nàng tham khảo. Công chúa rất hài lòng với cách dạy âm này, lại hào hứng kiến nghị ta học thổi sáo, tương lai đệm nhạc cho mình.
Ta biết nàng rất mong đợi một ngày có thể hợp tấu cùng Tào Bình, trước đó có thể sẽ lấy ta làm đối tượng luyện tập. Đối với ta, dự tính ấy cũng chẳng lấy gì làm khoái chá, song vẫn tiếp nhận đề nghị của nàng, học sáo với nhạc sư.
Chỉ cần nàng vui là được.
Kim thượng rất hứng thú với chuyện công chúa học không hầu, ba phen mấy bận muốn xem công chúa diễn tấu mà công chúa mãi chưa chịu bằng lòng, đang luyện tập mà kim thượng đột ngột giá đáo, nàng cũng sẽ lập tức ngừng lại, không cho phụ thân nghe tiếng đàn không thuần thục của mình.
“Đợi con gái đàn kha khá bùi tai rồi sẽ mời cha tới nghe.” Nàng nói với kim thượng.
Tháng Tám năm Hoàng Hựu thứ ba, vào sinh nhật Miêu thục nghi, dưới sự yêu cầu của mẫu thân, rốt cuộc nàng cũng lấy đủ dũng khí, chuẩn bị diễn tấu không hầu dâng phụ thân sau bữa tiệc trưa ở Nghi Phượng Các.
Nhưng hôm ấy, đợi mãi đến chính ngọ mà vẫn chưa thấy kim thượng giá lâm. Mấy nương tử tới đây chúc thọ Miêu thục nghi chờ lâu đều nhìn nhau, tràn ngập nghi hoặc. Cuối cùng, Du sung nghi không nhịn được nói ra: “Không phải là tan triều xong lại bị Ninh Hoa Điện mời đi rồi đấy chứ?”
Miêu thục nghi cười gượng: “Hôm qua quan gia đã bằng lòng tới xem công chúa đàn không hầu… Dẫu không cho ta mặt mũi thì chuyện của con gái ngài vẫn sẽ để ý.”
Mặc dù nói vậy, song có vẻ bà cũng chẳng quá chắc chắn, sau cùng vẫn kêu Trương Thừa Chiếu, bảo hắn đi Thùy Củng Điện nơi kim thượng lên triều hôm nay xem thử. Chốc sau, Trương Thừa Chiếu trở về, nói quan gia vẫn đang nghị sự cùng quần thần trong điện.
Miêu thục nghi thở phào, cười với chư nương tử: “Chẳng biết đám quan lại này lại không cho quan gia làm việc gì đây, nấn ná lâu quá thể.”
Trương Thừa Chiếu bẩm tiếp: “Thần thấy Trương quý phi sai một tiểu hoàng môn đợi sau bình phong trong Thùy Củng Điện, liệu rằng việc nghị sự hôm nay có liên quan tới nhà mẹ đẻ của quý phi.”
Chư nương tử tức khắc trao đổi ánh mắt.
“Chẳng lẽ cô ả lại xúi bẩy quan gia thăng quan cho bác trai mình, làm hại quan gia hôm nay lên điện cũng bị Bao Chửng phun nước bọt đầy mặt?”
Chư nương tử nghe thấy đều phì cười.
Kể từ bận trước bác trai Trương quý phi Trương Nghiêu Tá được bổ nhiệm làm tam ty sứ, chấp chưởng quyền hành tài chính, chư thần rất bất mãn, ngôn quan đã nhiều lần dâng sớ vì chuyện này. Tháng Tám năm ngoái, thị ngự sử tri tạp sự Hà Đàm lấy lí do phụng dưỡng mẹ già, tự xin ra ngoài tri Hán Châu. Trước khi đi đã dâng sớ vạch tội Trương Nghiêu Tá, nói ông ta đột ngột được sủng dụng chỉ là bởi có thân thích ở hậu cung chứ chẳng phải có năng lực thực sự. Tam ty sứ quyền cao chức trọng, thăng lên nữa chính là cương vị tể chấp nhị phủ. Hà Đàm chỉ ra, bổ nhiệm Trương Nghiêu Tá làm tam ty sứ đã là tham gia vào chính sự, nếu vào nhị phủ ắt khó dẹp yên thiên hạ phê bình. Cuối cùng, y khuyên kim thượng lấy xã tắc làm trọng, nên đối đãi với Trương Nghiêu Tá như với Lý Dụng Hòa, chỉ lấy phú quý không mượn thực quyền, chớ vì sủng ái một người mà mất lòng thiên hạ.
Kim thượng bèn nảy ra ý định bãi chức tam ty sứ của Trương Nghiêu Tá, Trương quý phi dò được ý ngài, liền một lần nữa xin chức cho bác trai, muốn kim thượng phong Trương Nghiêu Tá làm tuyên huy sứ.
Tuyên huy sứ cũng là một chức quan cực kỳ quan trọng, dưới xu mật sứ, trên xu mật phó sứ, tổng quản chư ty đại nội, ba ban điện tiền và danh tịch nội thị, cùng các sự vụ bổ nhiệm điều chuyển, tố giác vạch tội. Ngoài ra, các nghi lễ cúng tế, triều hội, tiệc rượu cùng chi phí sử dụng cho những dịp này và vật phẩm tiến cống trong ngoài cũng do Tuyên huy viện kiểm tra. Đó là một vị trí đáng kính bổng lộc cao, hơn nữa còn có thể mượn cơ hội tổng quản nội chư ty can thiệp vào sự vụ trong cung, bởi nguyên nhân ấy nên Trương quý phi mới ra sức khuyên kim thượng phong bác trai ả làm tuyên huy sứ.
Sau, kim thượng rốt cuộc bằng lòng. Ngày tuyên chiếu điều quan, Trương quý phi tiễn ngài tới tận trước cửa đại điện, xoa lưng ngài dặn đi dặn lại: “Quan gia đừng quên chuyện tuyên huy sứ hôm nay đấy nhé.” Kim thượng cũng luôn miệng đáp lời, lên điện tuyên bố bãi chức tam ty sứ của Trương Nghiêu Tá, đổi sang phong ông ta làm tuyên huy nam viện sứ, hoài khang tiết độ sứ, cảnh linh cung sứ và đồng quần mục chế trí sứ. Không ngờ vừa hạ chỉ đã làm dậy lên một hồi sóng to gió lớn.
Rất nhiều quan viên tỏ ý phản đối trên điện, kim thượng bỏ ngoài tai. Sau khi bãi triều, ngự sử trung thừa Vương Cử Chính giữ bách quan chư ty lên triều trước đó lại đi gặp mặt can gián hoàng đế, cũng suất lĩnh tất thảy quan viên Ngự sử đài và gián quan Gián viện lên điện khuyên can.
Trước nay chư ty luôn luân phiên lên điện nghị sự, không phải ai cũng đến mỗi ngày, chuyến này đài gián liên hiệp lên điện khuyên can tập thể là việc trăm năm khó gặp. Kim thượng đã sẵn bực dọc mà Vương Cử Chính, Bao Chửng, điện trung thị ngự sử Trương Trạch Hành, điện trung thị ngự sử lý hành Đường Giới và gián quan Trần Húc, Ngô Khuê còn thay nhau tiến lên, cao giọng khuyên ngài thu hồi mệnh lệnh đã ban, tư thái không đạt được mục đích nhất định sẽ không thôi. Trong đó, lời lẽ của Bao Chửng là quyết liệt nhất, mắng thẳng Trương Nghiêu Tá “không biết xấu hổ, là vết nhơ của triều đình, quỷ sứ giữa ban ngày”, rồi đem đạo lý ra thuyết phục kim thượng: “Chức tước phong thưởng là dành cho quan lại thiên hạ, không thích hợp thăng tấn cho thân thích hậu cung, kẻ xoàng xĩnh tầm thường lại được ân sủng hậu sẽ khiến trung thần nghĩa sĩ lạnh lòng nản chí.”
Ông nói một hơi liền tù tì mấy trăm lời, cảm xúc kích động, vừa nói vừa tiến tới trước ngự tọa, nước bọt văng thẳng lên mặt hoàng đế. Kim thượng không tiện tránh né, trước mặt bao người mà giơ tay áo lên che cũng không hay, buộc lòng nhẫn nhịn. Vất vả chờ đến khi ông nói xong mới đập bàn, vứt xuống một câu: “Về sau đài gián lên điện phải báo trung thư xin ý chỉ trước.” rồi lạnh mặt rời đi.
Trương quý phi đã sai tiểu hoàng môn canh chừng sau điện từ trước nên biết chuyện Bao Chửng mạo phạm can gián, vội ra nghênh kim thượng bái lạy tạ tội. Bấy giờ kim thượng mới giơ tay áo lau mặt, trách cứ ả: “Ban nãy Bao Chửng xông lên trước nói, phun nước bọt vào thẳng mặt ta. Nàng chỉ biết đòi mỗi tuyên huy sứ, tuyên huy sứ, chẳng lẽ lại không biết Bao Chửng là ngự sử sao?”
Câu ấy ra khỏi miệng lại thành danh ngôn truyền khắp thiên hạ. Sau đó, kim thượng tuyên bố bãi chức tuyên huy nam viện sứ và cảnh linh cung sứ của Trương Nghiêu Tá, đồng thời bổ sung thêm một ví dụ chứng minh cho mỹ danh chịu nghe can gián của ngài. Ngoài ra, việc này cũng tăng thêm trò cười cho chư nương tử mỗi bữa nhắc đến Trương quý phi.
Nhưng giờ khắc này trong Nghi Phượng Các, hai câu tiếp theo Trương Thừa Chiếu bẩm lại khiến nụ cười của chư nương tử cứng lại trong nháy mắt: “Nói không chừng Du nương tử đoán trúng thật đó ạ. Vừa rồi thần tới Thùy Củng Điện, lúc tới gần bình phong đại điện có nghe thấy đại thần trên điện liên tục nhắc đến ‘tuyên huy nam viện sứ’, hình như cũng có ai đó nói Trương Nghiêu Tá thế này thế kia, có thể quan gia lại đang lần nữa cân nhắc điều chuyển Trương Nghiêu Tá làm tuyên huy sứ.”
Bình luận truyện